Borsa İstanbul 2023’ü Nasıl Geçirdi?
Adalet Hazar
Son haftalarda Borsa İstanbul rekor üzerine rekor kırmakta.
2023 yılına başlarken 5.568 seviyesinde olan BİST 100 endeksi 2023 yılını 7.628 seviyesinde kapatırken, geçtiğimiz haftayı da 9.250 ile bitirdi. Genel görünüm borsa yatırımcısının kazançlı olduğu yönünde. Bir de geçtiğimiz yılın detay verilerine bakmakta yarar var. Aşağıdaki grafikte 2023 yılbaşından itibaren BİST100 endeksinin seyri yer almakta.
Kaynak: Investing
Borsa özellikle pandemi süreci ile birlikte yerli yatırımcının ilgisini çekmeye başladı. Devamında geleneksel yatırım araçlarının faiz oranlarının yatırımcıları memnun etmemesi nedeni ile alternatif alan olan Borsa’ya doğru bir hareket başladı.
2023 yılında Borsada işlem gören şirket sayısı %17’lik artışla 444’ten 521’e yükseldi. 77 şirketin halka arzı gerçekleşti.
Piyasada işlem gören şirketlerin piyasa değeri TL açısından %70, dolar bazında %8 arttı.
Piyasadaki işlemlerin içinde yabancıların payı %31,3 seviyesinde gerçekleşti. Piyasada işlem yapan yatırımcılardan yerli yatırımcıların elde tutma süresi 2022 yılında 27 günden 2023 yılında 34 güne çıkarken, yabancı yatırımcıların elde tutma süreleri 1 yıl içinde 29 günden 36 güne çıktı.
Yabancı yatırımcıların işlemleri nette 1.040 milyon $’lık satış yönlü oldu. Yerli yatırımcıların %99,9’u bireysel ve portföyün %55’ine sahip iken yabancı yatırımcılar portföy değerinin %37’sine sahip.
Ülke bazlı yabancı yatırımcılara bakıldığında, 15.302 yatırımcı ile Katar ilk sırada, devamında 11.942 yatırımcı ile ABD, 4.214 yatırımcı ile İngiltere, 2.721 yatırımcı ile İrlanda ve arkasında 2.172 yatırımcı ile Lüksemburg geliyor.
Risk eğilimi açısında bakıldığında, risk iştahı endeksinin 2023 yılı seyri aşağıdaki grafikte yer almaktadır:
Kaynak: TÜYİD
Yatırımcı Risk İştahı Endeksi (RISE) , yatırımcıların piyasalara olan güven düzeyini ve risk alma eğilimlerini ölçen bir göstergedir. Bu endeks, yüksekse, yatırımcıların riskli varlıklara (örneğin hisse senetleri) yatırım yapma konusunda daha istekli olduklarını; düşükse, daha güvenli yatırımlara (örneğin tahviller) yönelme eğiliminde olduklarını göstermektedir. Bu durum, piyasanın genel ruh halini ve ekonomik görünüme olan güveni yansıtır.
Ekim-Aralık 2023 döneminde RISE ortalama değeri 34,2 olup eşik değeri 50 kabul edildiğinden, dönem ortalaması eşik değerin altında. Endeks ilgili döneme 53,2 değeri ile başlamış olup; dönemi 26,0 değeri ile kapatmış. Yılın sonuna doğru yatırımcının risk alma eğilimini oldukça düştüğü görülmekte. 2023 yılı genel olarak böyle geçti.
2024’e baktığımızda özellikle Borsa’da aşırı iyimser bir havanın estiği dikkati çekmektedir. 1,5 aylık süreçte endeksteki artış %21,3. Ocak ayı enflasyonu yüksek çıktı. Merkez Bankası rezervleri eksi 43,7 milyar dolar. Merkez Bankası Başkanı değişti. Yıla 280,23 ile başlayan CDS pirimi geçtiğimiz haftayı 291 ile kapattı. Bu ortamda BİST 100 yukarı yönlü. Seçime kadar ilginç piyasa gelişmelerini görmeye devam edeceğiz.
Yorumlar