2023 seçimleri kaybedilirse; en önemli etkisi ifade özgürlüğü sahasında olacak. 2017’nin Cumhurbaşkanlığı sistemi savunucusu, günümüzün muhalifleri belki de seçim kaybedilirse tekrardan hükümetin yanına sığınacaklar ve kendiliğinden susacaklar.
Her ne kadar anketlerde muhalefet iktidarın önünde yer alsa da gelecek seçimleri Cumhur ittifakının da kazanma ihtimali var. Kötü ekonomiye, istikrarsız kurlara, artan fiyatlara, azalan alım gücüne, gerileyen özgürlüklere, kadrolaşmaya, yolsuzluklara, memlekete dair azalan umutlara rağmen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hala gelecek seçimleri kazanabilir.
2023 Cumhurbaşkanlığı seçimlerini Tayyip Erdoğan kazanırsa neler olur sorusu önümüzde duruyor. 20 seneyi aşan iktidarının sonunda Erdoğan yönetimi Türkiye’deki kurumları yıktı, gelenekleri erozyona uğradı. Her seçim zaferi böyle iktidarlar için kendi iktidarını kökleştirmek anlamına gelir. Kökleşen iktidarın ise yanlışları bile normalleşmeye, norm olmaya başlar. 2017 Nisan’ındaki Cumhurbaşkanlığı Sistemine geçiş için yapılan anayasa değişikliği referandumunu hatırlayalım. Bugünün öncü muhalif figürlerinin bile iktidarın yarattığı dalga katıldıklarını görürüz.
HEGEMONYAYA İTİRAZ
İktidarların gücünü sadece aldıkları oy belirlemez. Kamuoyundaki söylemleri, tartışmaları belirleme, sınırlama gücü de iktidarların etkisini belirtmek için bakılması gereken bir kriterdir. Bu açıdan incelendiğinde, 2016-2018 arasında 15 Temmuz darbe girişiminin de yarattığı tepki sonrasında kurulan hegemonya AKP açısından zirvedir. 2018 seçimlerini her ne kadar AKP kazanmış olsa Muharrem İnce’nin yüksek perdeden ve doğrudan muhalefetinin seçimde yaşanan hayal kırıklığına karşın uzun vadede muhalefet açısından kazanç olduğu akılda tutulmalıdır. 2018 seçimleri öncesinde açtığı kredi musluklarının sonucunda hükümet her ne kadar seçimleri kazansa da seçimin ardından Pastör Andrew Brunson’ın cezaevinde olmasının tetiklediğine de inanılan bir kur krizi ile karşı karşıya kaldık. 2019 yerel seçimlerinde ise birçok yorumcunun tahmin ettiğinin aksine, muhalefet Manisa ve Balıkesir hariç büyükşehirlerde ittifak kurmayı ve seçimlere tek adayla girmeyi başarıp 11+3 önemli büyükşehir belediyesini kazanmayı başardı ve AKP iktidarını sınırlamayı bildi.
ERDOĞAN KAZANIRSA; MUHALEFETTE KİM AYAKTA KALIR?
Türkiye gibi özgür tartışmanın kısıtlandığı bir ülkede, sözün gücünü, söyleyenin ardındaki güç belirler. Muhalefet güçlendikçe de sözünün değeri arttı. Bugün yargı çok daha taraflı, sermaye çok daha çekingen de olsa muhalif medya 2017’ye göre çok daha güçlü. Ve muhalefet güçlendiği için hükümete rağmen sesler yükseliyor. Bu yükselen seslerin ardında 2023 seçimlerinde mevcut hükümetin gideceğine olan güven bulunuyor. 2023 seçimleri kaybedilirse; en önemli etkisi ifade özgürlüğü sahasında olacak. 2017’nin Cumhurbaşkanlığı sistemi savunucusu, günümüzün muhalifleri belki de seçim kaybedilirse tekrardan hükümetin yanına sığınacaklar. Hükümetin gücünden çekinecek aktörler seslerini kendileri kısacak. Normlar, söylemler değişecek ve bunlar AKP’ye yakınlaşacak. Devlette 2002 öncesinden kalan son unsurlar da tasfiye edilecek. 2023’e kadar elindeki imkanların önemli kısmını kullanmış olan son 10 senede kurulmuş muhalif partiler ayakta kalmakta zorlanacaklar. İyi Parti, Gelecek Partisi ve DEVA Partisi gibi MHP ve AKP içinden çıkan ve aslında AKP ve MHP’dense; doğrudan Tayyip Erdoğan’ı hedef aldığı söylenebilecek partilerdir. Bu partiler, Erdoğan’ın sürecek iktidarından en fazla darbeyi alacaklar. Bu partilere güvenen, yola çıkan insanların umutlarının, motivasyonlarının 2023 sonrasındaki bir mücadeleye yetip yetmeyeceği olası bir seçim yenilgisinde test edilecek.
ERDOĞAN KAZANIRSA MUHALİF LİDERLER NE YAPAR?
Eğer 2023 seçimlerini iktidar kazanırsa muhalefet liderlerinin hepsi tasfiye olmakla karşı karşıya kalacaklar. Liderin tasfiye olduğu senaryolarda da tasfiyenin olmadığı senaryolarda da muhalif partileri karmaşık, zor ve kaotik günler bekleyecek. 2023 seçimleri testini AKP aşarsa bu defa 2024 yerel seçimleri için muhalefet teste girecek. Eski ittifaklar sorgulanacak, muhalefetin üstüne kurulduğu tüm hassas dengeler yerle yeksan olmuş olacak. Ayrıca unutulmamalıdır ki siyaset para ile yapılıyor. Muhalefetin de bu açıdan imkanları, iktidarın gerisinde. Kaybedilecek bir seçim sonrasında muhalefetin maddi imkanlarında da dramatik bir azalış göreceğimiz açıktır.
ERDOĞAN KAZANSA DA MUHALEFETİN GÜCÜ NEREDE?
Asla akıldan çıkartılmamalı ki muhalefet için en kötü senaryoda bile daima umut var. Erdoğan kazansa da unutulmamalı ki 2028 seçimlerinde 7 milyon genç yeni seçmen oy kullanacak. Erdoğan iktidarı bir şekilde gücünü dayatsa da fikri bir hegemonya inşaa edemiyor. Ayrıca seçimlere kadar uygulanan bir çok politikanın da ağır bedellerini Türkiye katlanarak ödemeye devam edecek. Ayrıca şunu görmek de hiç zor değil. Nasıl 2018 seçimlerinden sonra Erdoğan mantıksız ve yanlış ekonomi politikasında kimi uzmanların aksine ısrarcı olduysa; bir seçim galibiyetinin ardından bu ısrarı katlanarak büyüyecektir ve Erdoğan’ın başarısızlıkları da büyüyecektir. Her faktörün ötesinde sokakta temas eden birbirini tanıyan ve yan yana durmayı bir 5 sene daha tecrübe etmiş bir muhalif kitle ile Erdoğan idaresi çok daha zor durumlara düşecektir. Yani Erdoğan kazansa da başarısız olmaya devam edecek.
SONUÇ
2023 seçimlerinde bir sürpriz olur da Erdoğan kazanırsa; Türkiye kaybedecek, son dönemde kurulan muhalif siyasi kurumlar varlık yokluk sorunları yaşayacak, tüm muhalif yapılardaki liderlikler sorgulanacaktır. Ancak muhalif seçmenler birbirleriyle daha fazla temas edecek, Erdoğan’ın yarattığı paradigmadan daha fazla kopacak ve yeni nesillerin de katkısıyla 2028 seçimlerinde yeni bir zaferin yollarını arayacaklardır.
Bütün bu korku senaryolarından uzak durmak için ise yapılacak olan belli. Muhalefet yan yana durmayı başardıkça kazanacak. İktidarın başarısızlığını gizleyecek bir numarası, planı yok. İktidarın tek işlevli olabilecek planı muhalefeti bölmektir. Normal, makul, demokrat ve kurumsal bir Türkiye’nin tekrar inşaası için herkese büyük ama üstesinden gelinebilir birer görev düşüyor. Sonuç olarak; tüm muhalefet içi tartışmalar 2023 seçimlerinin yanında teferruattır.
Yorumlar
Popüler Haberler
Deniz Zeyrek, Sözcü gazetesinden ayrıldı
MHP'li vekillerin istifa gerekçesine PolitikYol ulaştı: VIP altın kaçakçılığı
Yasadışı bahis soruşturmasında yeni dalga: 7 fenomene yakalama kararı
Sivas’ta dershane bulunan binada yangın: Bir öğretmen öldü
Selçuk Üniversitesi, mutluluğun formülünü aramayı bıraktı
Liderlik hayali kuran Türkiye, puansız Karadağ'a takıldı