Ben Seçerim Derneği Başkanı Nilden Bayazıt, toplum kadın siyasetçi istemiyor algısının yanlış olduğunu söylerken, derneğin KONDA’ya yaptırdığı araştırmada; “Toplumun yarıdan fazlasının siyasette değişimi ve kadın siyasetçileri desteklediğini ortaya çıktığını” söyledi. Sunuş Nitelikli kadınların farklı partilerden olsa da Meclis’te olmasını hedefleyen Ben Seçerim Derneği, 4 farklı partiden 20 nitelikli kadını “Ben Seçerim Adayı” olarak açıkladı. Dernek Başkanı Nilden Bayazıt ile derneği ve adayların belirlenme sürecini konuştuk. Dernek, iki senelik çalışması sonucunda 12 farklı ilde dört ayrı siyasi partiden 20 kadının TBMM’de mutlaka olması gerektiği gerçekten hareketle adaylarını medyaya tanıttı. Dernek, ülkeye daha adil, demokrat, eşitlikçi bir siyasi iklimin hâkim olması adına kadın temsil oranını arttırmak istiyor. Adaylarını açıkladılar şimdi sıra onlar için lobi çalışmasında diyor Bayazıt. Yaptığınız önemli işlere gelmeden önce Ben Seçerim Derneği’ni tanısak… Ben Seçerim Derneği, siyasette ve toplumsal yaşamın her alanında, seçilmiş ve atanmış tüm konumlarda kadın temsilinin güçlendirilmesi ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin yaşama geçirilmesi amacıyla uluslararası tanınırlığa sahip hukukçu, akademisyen ve siyasetçi kadınlar tarafından Mayıs 2021’de kuruldu. Tüm siyasi görüş ve partilere eşit mesafedeyiz. Hedefiniz nedir? Dünyada pek çok örneği olduğu gibi Türkiye özelinde demokrat, eşitlik konusunu içselleştirmiş, kadın sorunlarını siyasete taşıyabilecek iradeyi gösteren kadınları karar alma mekanizmalarına taşımak. Genel seçimlerde, TBMM de olması gerektiğini inandığı kadınların seçilecek sıralardan meclise taşıyabilmek, bunun için siyasi partiler nezdinde lobi faaliyetleri yapmak, kamuoyu oluşturmak ve bu kadınların TBMM’de aktif çalışmalarına katkıda bulunmak istiyoruz. SİYASETTE DAHA ÇOK KADIN OLMALI Nereden doğdu dernek fikri? Dernek Mayıs 2021’de kuruldu ama öncesinde de daha geniş bir grupla ve farklı derneklerle görüşmeler yapıldı. Derneğin kuranlardan ben dahil Prof. Dr. Binnaz Toprak ve Sena Kaleli geçmişte siyaset yapmış. Kadınların siyasette karşılaştıkları sorunları yakından bilen insanlar olarak, bundan sonraki süreçte nitelikli kadınlara her açıdan katkı sunmak istedik. Bu katkıların esas hedefi de desteklediğimiz kadınların seçilebilecek yerlerden Meclis’e girmeleri. Evet sivil toplum alanında bizden farklı dernekler de kadın adayları desteklediler, onların meclise girmelerini istediler ama geriye dönüp bakılınca seslerini yeterince duyuramadıklarını gördük. Biz farklı olarak, belirlediğimiz adaylar için lobi de yapacağız. Onların her aşamada yanında olacağız. Lobi derken baskı grubu olarak mı yoksa profesyonel olarak mı? Elbette baskı grubu olarak siyasi partilerin daha çok kadını siyasete katılmasını isteyeceğiz. Kadınlar siyasete uzak mı, yoksa siyaset mi kadına uzak? Bana kalırsa ikincisi. Bu açıdan liderlerin yeterince kadın yok, kadınlar siyasete ilgi duymuyor söylemi çok doğru gelmiyor bana. Evet bazı bölgelerde kadınların siyasete girmesinin önünde gündelik hayatın getirdiği sorunlar var ama ben bunun da aşılması gerektiğini düşünüyorum. Bu açıdan biz kadın aday yok, kadınlar siyasetle ilgilenmiyor siteminde bulunan partilere bir anlamda hizmet edip kadın adaylar konusunda onların insan kaynağı gibi çalışacağız. Ki son iki yıldır yaptığımız da bu. ADAYLARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ VAR Peki şimdi gelelim adaylara. 20 aday açıkladınız. Bunları nasıl belirlediniz? Önce web sitemizde (bensecerim.org) duyuru yaptık ve başvuru yapan tüm adaylarla görüştük. Farklı partilerden 100’ün üzerinde başvuru oldu. Hepsi ile tek tek görüştük. Hangi özelliklere göre seçtiniz bu adayları? İlk kriterimiz aday olduklarında partilerine gerek oy gerekse siyasi alışma olarak katkısı olacak mı? İlk sorumuz bu oldu. Yani seçtiğimiz adayın ilk kriteri sadece insani yeterlilik dışında partisine oy olarak da katkı sunacak olması oldu. Bunu ölçtük. KONDA bu konuda bir araştırma yaptı bizim için. İkinci kriter? İkinci olarak İstanbul Sözleşmesi başta olmak üzere 6284 Sayılı Kanun konusunda hassasiyet göstermesi ve bunları savunması. Üçüncü olarak da bölgesinden sivil toplum alanında bir farkındalık projesinde bulunmuş olması. Ki bu aynı zamanda yerelde bu insanların tanınması demek. Bu açıdan seçtiğimiz tüm kadınların sadece kadın konusunda hassasiyetleri yok aynı zamda aday olduklarında partilerine de oy katkısı olacak insanlar. Elbette bu adayların demokrat olmaları da bizim için önemli. İSTANBUL SÖZLEŞMESİ VE 6284 SAYILI KANUNU SAHİPLENME ÖNEMLİ Kriter olarak saydığınız İstanbul Sözleşmesi ve 6284 Sayılı Kanun konusu doğal olarak AKP ve MHP’den başvuru olmadığı anlamına gelir mi? Evet bu iki partiden olmadı. Yani iktidar partisi ve ortağında bize başvuran olmadı. Altılı Masa’dan Demokrat ve Saadet Partisi’nden de olmadı. Yalnız Deva Partisi Şanlıurfa adayımız 2019 yerel seçimlerde SP’nın adayıymış ve az farkla kaybetmiş. HDP ve TİP’ten? Bu iki parti liderleri ile de görüştük. HDP zaten eşbaşkanlık sistemi ile kadın konusunda hassas bir parti. O yüzden onlardan bir başvuru olmadı. TİP’ten de. O zaman adaylarının CHP, İyi Parti, Deva ve Gelecek Parti’lerinden… Evet bu 4 partiden 20 adayımız var. TOPLUM KADIN SİYASETÇİ İSTİYOR KONDA Araştırmasının sonuçları parti genel başkanlarını etkilemeye yetecek mi? KONDA Araştırma bizim için Eylül 2022’de seçmen üzerindeki kadın siyasetçi algısını ölçen Türkiye’deki ilk kamuoyu araştırmasını gerçekleştirdi. Araştırma kapsamında, Türkiye genelinde 31 ilin 80 ilçesindeki 126 mahâlle veya köyde, toplam 2258 kişi ile yüz yüze ve derinlemesine görüşmelerin yapıldı. Bu araştırma, kadın siyasetçilerin seçmen üzerindeki algısını ölçen bugüne kadar yapılmış en kapsamlı çalışmadır. Bu araştırmada seçmenlerin yüzde 60’ı kadın adayı destekliyor. İkincisi araştıranının olduğu her ilde tanınan kadın siyasetçileri sorduk. Araştırma özetle, seçmen kadın siyasetçileri istiyor ve desteklenen kadınları tespit ettik. İl ziyaretleri yaptınız mı? Bu süreçte biz Ankara, İstanbul haricinde 22 ili ziyaret ettik. Oralarda da bütün partiler parti örgütleri ve STK’larla görüştük. Yerel basınla toplantılar yaptık. Adayları yerelde de tanıma imkânımız oldu. BAŞLANGIÇTA HEDEF 5’Tİ ŞİMDİ 20 OLDU Siz daha sınırlı sayı ile başladınız hani 5 partiden 5 milletvekili hedefiyle başladınız fakat şimdi 20 oldu. Yani bu ne değişti bu kadar sizi yüreklendiren? Biz derneği kurduğumuzda 5 kadın aday çıkaralım diye çıktık yola. Yeni kurulmuştuk, test edilmemiş bir çalışma idi. O yüzden 5 partiden 5 aday olarak yola çıktık. Ancak süreç içinde o kadar çok değerli ve inanılmaz kadınla tanıştık ki, sayı daha fazla olmalı dedik. Özellikle Sena Kaleli bu konuda bizi çok destekledi. Yapabiliriz dedi. Sonuçta insan kaynağı sorunumuz da var. Keşke 40 kadın aday gösterebilsek ve hepsi Meclis’e girebilse. Peki kaçı seçilecek yerden aday olabilir? Ben bu sayının 7-9 olmamasını bekliyorum. Tabii umarım daha fazla olur. Hemen şunu ifade edeyim, biz bu sürece başlarken muhalefetteki parti liderlerine gittik ve projemizi, hedefimizi anlattık. Hepsi çok olumlu baktı ve bize destek verdi. Ki bu süreçte birden fazla görüştüğümüz parti liderleri de oldu. Liderler kadın konusunun öneminin farkındalar. Çünkü seçimleri kadın ve gençlerle kazanabileceklerini düşünüyorlar. Biz Deva Partisi lideri Ali Babacan’ın dediği gibi, “partilere nitelikli kadarın aday konusunda bir insan kaynağı” sunduk. Değerlendirip, değerlendirmemek onların elinde. Ama biz daha çok kadının listelerde olması için baskı yapmaya devam edeceğiz. Hemen şunu ifade edeyim. Bu süreçte açıkçası İyi Parti lideri Meral Akşener’in kadın konusunda daha fazla hassasiyet beklerdik ama olmadı. Umarım listelerde bunu telafi edebiliriz. HEPSİYLE BU SÜREÇTE TANIŞTIK Seçtiğiniz adayları tanıyor muydunuz? Çok azını medyadan tanıyorduk ama onun dışında olan hepsini bu süreçte tanıdık. Yani hiçbiri dernek çalışanının herhangi bir şeyi değil. Ama süreç içinde hepsini sevdik. Sonuçta onlar Ben Seçerim Derneği’nin adayları ve ortaklaştığımız konularda hep yanlarında olacağız. Mutlaka olsa iyi olur dediğiniz adayınız var mı? Çok farklı kültürlerden, etnik kökenlerden ve ideolojik alt yapıdan geliyor Ben Seçerim’in adayları. Yani Türkiye Mozaiği, Kemal Kılıçdaroğlu’nun kurmak istediği Halil İbrahim Sofrası’nın örneği aslında aday listemiz. Şu önemli: biz sadece aday belirlemedik, muazzam özellikleri olan kadın siyasetçilerin görünür olmalarını hedefledik. Bu kısa bir süreç olmadı, ön görüşmeler, bölgesine ziyaret, derneğimizin eğitim çalışmaları gibi pek çok faaliyet gerçekleştirdik her bir adayımızla. Tanıdık ve çok sevdik birbirimizi, çok özel bağlar kurduk. Dolayısıyla her bir aday arkadaşımın sonuna kadar arkasındayım. Yol arkadaşı olduk biz. Umuyorum bu listeden bakan da çıkartabiliriz, hatta çıkartırız. ADAYLARIN YANINDA OLACAĞIZ Adaylarınız açıklandı bundan sonra onlarla nasıl çalışacaksınız? Başta sosyal medya ve konvansiyonel medyada onların tanınırlıklarını arttırmak ve listede olanların seçilmeleri için çalışacağız. Görünür, bilinir olmalarını istiyoruz. Onlara bazı konularda uzmanlardan özel eğitim almalarını sağlayacağız. Onların yakınlarında olmaya çalışarak seçilmeleri için var gücümüzle çalışacağız. Dernek olarak bundan sonraki hedefiniz? Hedefimiz yerel yönetimlerde belediye başkanı ve meclis üyeliklerinde kadınların artması. Sanıyorum Türkiye’de kadın belediye başkanı sayısı yüzde 1 civarında. Bunu arttırmak istiyoruz elbette. Ona biraz daha zaman var.