2018 genel seçimlerinde Erhan Usta’nın MHP’den aday olması Havza, Ayvacık, Asarcık, Bafra gibi ilçelerde İYİ Parti’nin hedeflediği oyları almasının önüne geçmişti. Bugün İyi Parti’de olması, partiyi ilde ikinci konuma taşıyor. Karadeniz bölgesinin en büyük şehri olan Samsun’un 1,4 milyon nüfusu var. Nüfus olarak Türkiye’nin 16. büyükşehri durumunda. Parlamento’da Samsun’u dokuz milletvekili temsil ediyor. 2018 seçimlerinde AK Parti beş, CHP iki, MHP ve İyi Parti ise birer milletvekili elde etmişti. MHP’den seçilen Erhan Usta’nın İyi Parti’ye katılmasıyla MHP’nin şuanda Samsun’da milletvekili bulunmuyor, İyi Parti ise iki milletvekili ile temsil ediliyor. Samsun’da hem tarım hem de sanayi oldukça gelişmiştir. Bafra ve Çarşamba ovalarında seracılık ve sebze yetiştiriciliği oldukça gelişmiştir. Samsun’un doğusunda bulunan Salıpazarı, Ayvacık, Terme ve Çarşamba’nın iç kesimlerinde fındık tarımı yaygın olarak yapılmaktadır. Kavak, Vezirköprü ve Havza’da ise buğday üretimi ön plana çıkıyor. Ayrıca, Bafra ve çevresinde ise tütün üretimi yapılmaktadır. Şehirde altı farklı organize sanayi bölgesi birde serbest bölge bulunuyor. Samsun’un nüfus ve gelişmişlik açısından en büyük ilçeleri İlkadım, Atakum, Bafra ve Çarşamba’dır. Demografik olarak bakıldığında Samsun’a kozmopolit bir şehir diyebiliriz. Samsun’un en fazla göç aldığı şehirler Trabzon ve Ordu. Her iki şehirden göç edenler toplam nüfusun %9’unu oluşturuyor. Terme, Çarşamba, Canik ve Atakum’da Ordulu nüfus fazlayken diğer ilçelerde Trabzonluların ağırlığı var veya daha dengeli bir dağılım söz konusu. Yakakent ve Alaçam’da ise %5 civarında Sinoplu var. Aşağıda 2018 genel seçimlerinde alınan milletvekilliği sonuçlarına göre hazırlanan grafik ve harita bulunuyor. 2018 Genel seçimlerinde AK Parti %51 oy oranıyla birinci parti ve ikinci sırada %17,1 ile CHP bulunmakta. Üçüncü sırada %16,2 oy oranıyla MHP bulunurken, İYİ Parti’nin %11, Saadet Partisi’nin %1,4 ve HDP’nin %1,3 oy oranı var Samsun’da.
  • AK Parti, Ayvacık, Vezirköprü ve Ondokuzmayıs ilçelerinde en yüksek oy oranında. Üç ilçede AK Parti’nin oy ortalaması %64. En az oy aldığı ilçeler ise İlkadım, Atakum ve Alaçam oluyor.
  • CHP, en yüksek oyu %28,4 ile Atakum’dan alırken en düşük desteği %4,8 ile Asarcık’tan alıyor.
  • MHP’nin oy oranı Asarcık, Ayvacık, Havza, Kavak’ta  %20’nin üzerinde. En az oy aldığı ilçeler ise Yakakent, Terme ve Tekkeköy oluyor.
  • İyi Parti en fazla oyu Yakakent, Atakum ve Bafra’da elde ediyor. En az oy aldığı ilçeler ise Asarcık, Ayvacık ve Havza.
  • HDP’nin ön plana çıktığı ilçeler ise %1’den fazla oy aldığı Alaçam, Atakum, Havza, İlkadım ve Yakakent. HDP, en yüksek oyu %3,03 ile Atakum’da elde ederken, en az oyu %0,13 ile Ayvacık’tan alıyor.
SAMSUN’DA MAHALLE BAZLI DEĞİŞİMLER Samsun’da AK Parti, CHP ve MHP yoğun oy aldığı mahalleler bulunuyor. 2011’den 2018 seçimlerine kadar Samsun’da partilerin önde oldukları mahalle sayılarını incelediğimiz analizin grafiği aşağıdadır.
AK Parti’nin bugün itibariyle Samsun’da normalde birinci olduğu 111 mahallede üstünlüğünü kaybetmesi beklenmektedir.
  • 2011 genel seçimlerinde Samsun’da bulunan mahallelerin bin yüz altmış dördünde AK Parti’nin üstünlüğü vardı. AK Parti’nin önde bulunduğu mahalleler tüm ilçelerde yoğun olarak görülmektedir. 2015 Haziran seçimlerinde bin yüz yirmi yedi, 2015 Kasım seçimlerinde bin 166 ve 2018 seçimlerinde bin 171 mahallede birinci olan AK Parti’nin bugün itibariyle 111 mahallede üstünlüğünü kaybetmesi beklenmektedir. AK Parti’nin 2022 Ağustos itibariyle bin 60 mahallede birinci olması öngörülmektedir. 2018 genel seçimlerinde AK Parti’nin en yüksek oy oranına ulaştığı üç mahalle sıralanmıştır.
  1. Vezirköprü-Karanar Mahallesi: %94,2
  2. Kavak-Mert Mahallesi: %93,5
  3. Çarşamba-Bezirgan Mahallesi: %92,9
  • CHP’nin önde olduğu mahalleler çoğunlukla Atakum, Havza, İlkadım ve Alaçam ilçelerinde bulunuyor. Parti 2011 seçimlerinde seksen üç mahallede birinci parti konumunda bulumaktadır. 2015 Haziran seçimlerinde AK Parti’den %4 kadar oy almasıyla beraber yirmi beş mahallede daha üstünlük kurdu ve önde olduğu mahalle sayısını yüz sekize çıkardı. 2015 Kasım seçimlerinde de AK Parti’nin hem CHP’den hem de diğer partilerden oy almasıyla beraber CHP’nin önde bulunduğu mahalle sayısı seksen bire geriledi. 2018 seçimlerine gelindiğinde ise CHP’nin önde bulunduğu mahallelerde hem HDP hem de İYİ Parti’ye oy kaybetmesiyle beraber on dört mahallede daha üstünlüğünü kaybetmiştir. 2022 Ağustos itibariyle CHP’nin Samsun’da yüz on dokuz mahallede birinci olması tahmin edilmektedir. 2018 genel seçimlerinde en yüksek oy aldığı mahalleler sıralanmıştır.
  1. Havza-Eymir Mahallesi: %93,2
  2. Havza-Kayacık Mahallesi: %92,8
  3. Havza-Ağcamahmut Mahallesi: %90,9
  • MHP, 2011 genel seçimlerinde beş mahallede birinci durumdaydı Ordu’da. 2015 Haziran seçimlerinde CHP’ye oy kaybetmesine rağmen AK Parti’den aldığı oylarla on iki mahallede daha öne geçen MHP’nin önde bulunduğu mahalle sayısı on yedi oldu. 2015 Kasım seçimlerinde beş mahallede birinci parti oldu. 2018 seçimlerinde AK Parti’den özellikle Ayvacık, Asarcık ve Havza’da aldığı oylarla beraber on mahallede birinci parti konumuna geldi. 2022 Ağustos itibariyle Samsun’un hiçbir mahallesinde MHP’nin birinci parti olması beklenmemektedir. 2018 genel seçimlerinde en yüksek oy aldığı üç mahalle sıralanmıştır.
  1. Havza-Tuzla Mahallesi: %60
  2. Havza Karameşe Mahallesi: %57,9
  3. Ayvacık-Orta Mahallesi: %45,3
PARTİLERİN ÖNDE OLDUKLARI MAHALLELERDE OY GEÇİŞLERİ Bu başlık altında Samsun’da AK Parti, CHP ve MHP’nin 2011 seçimlerinde en yüksek oy oranına ulaştıkları 100 mahalle belirlendi ve her partinin yüksek oy aldığı mahallelerde 2011-2018 genel seçimleri arasındaki oy geçişleri tespit edildi. İlk analiz 2011 genel seçimlerinde AK Parti’nin en yüksek oy oranına ulaştığı 100 mahalle için yapılacak ve aşağıdaki grafik AK Parti’nin Samsun’da en yüksek oy oranına ulaştığı 100 mahallenin son dört genel seçimdeki sonuçlarını göstermekte. 2011 seçimlerinden 2018 seçimlerine kadar AK Parti 13,7 puan oy kaybetmiş. MHP, AK Parti’den 2018 seçimlerinde 11 puan oy almış.
  • 2011-2018 arasında yapılan seçimlerde AK Parti oyları en yüksek oy aldığı yüz mahallede %92,3 ile %78,6 arasında değişmekte ve AK Parti en düşük oy oranını 2018 genel seçimlerinde elde etmekte.
  • 2015 Haziran seçimlerinde AK Parti, CHP ve MHP’ye oy kaybediyor ancak 2015 Kasım seçimlerinde kaybettiği oyları geri toparlıyor AK Parti. 2018 seçimlerinde ise AK Parti’den MHP’ye %11 civarında oy geçişi var. AK Parti 2018 genel seçimlerinde minimum oy oranına düşüyor.
     CHP, yüksek oy aldığı mahallelerde gittikçe güç kaybediyor.
  • 2011 seçimlerinde Samsun’da CHP’nin en fazla oy aldığı ilk yüz mahallede ortalama oy oranı %45,3 iken 2018 itibariyle bu oran %36,7 seviyesine gerilemiş.
  • 2015 Haziran seçimlerinde CHP, HDP’ye oy kaybetmesine rağmen AK Parti’den ve MHP’den aldığı oylarla %0,7 oy artırıyor. Haziran seçimleri öncesi yapılan parti içi önseçim CHP’nin AK Parti’den oy almasına katkı sağlamış görünüyor.
  • 2018 genel seçimlerinde CHP, HDP ve İyi Parti’ye seçmen kaybetmesiyle beraber 2011-2018 arasındaki toplam kaybı %9’a çıkmıştır.
MHP, 2015 Kasım seçimlerinde AK Partiye, 2018’de İyi Parti’ye ciddi oy kayıpları yaşamış.
  • 2011 genel seçimlerinde MHP’nin en yüksek oranda oy aldığı yüz mahallede AK Parti %53 oy oranıyla birinci parti. MHP ise %23,2 ile ikinci sırada yer almakta. 2015 Haziran seçimlerinde ise MHP %3,5 oranında oy kazanıyor. CHP, MHP’den ve AK Parti’den aldığı oylarla %2,7 oy artırıyor.
  • 2018 seçimlerinde ise MHP’nin oyu sabit kalıyor. MHP, İYİ Parti’ye %11 civarında oy kaybederken AK Parti’den de o kadar oy alıyor.
TEMMUZ 2022 İTİBARİYLE ANKET VERİLERİ IŞIĞINDA TRABZON’DA SEÇİM ARİTMETİĞİ Aşağıdaki grafikte Samsun'da partilerin bugünkü tahmini oy oranları yer almaktadır. Tahmin edilen sonuçlar kamuoyu araştırmalarında ‘’Bu Pazar bir seçim olsa oyunuzu hangi partiye verirsiniz’’ ve ‘’2018 genel seçimlerinde hangi partiye vermiştiniz, bugün hangi partiye oy verirsiniz’’ sorularına verilen cevaplardan oluşan anket verilerinin geçmiş seçim sonuçlarındaki bölgesel ağırlıklar kullanılarak ilçelere göre dağıtılması ve ardından ilçelerin seçmen sayısı ile oranlanmasıyla il genel sonucu elde edilmiştir. Aşağıdaki tabloda partilerin ilçeler bazında tahmin edilen oy oranları verilmiştir. Renklendirilen sütunlardaki partiler o ilçede birinci parti olmuştur. Güncel anket verilerinin 2018 seçimlerinde oluşan ağırlığa göre dağıtılması sonucunda Ordu’da; Atakum’da CHP, diğer tüm ilçelerde ise AK Parti birinci parti durumunda. Ağustos 2022 Samsun Genel Seçim Tahminleri
  • Anket verilerine göre 2018’den bu yana AK Parti’de %11,6, MHP’de %9, Saadet ve HDP’de %0,3 civarında oy kaybı tahmin edilmektedir.
  • Ağustos 2022 verilerine göre CHP %3,1, İyi Parti %9,6 ve Saadet Partisi %0,1 oy artırmaktadır.
  • Yeni kurulan partilerden ise Deva Partisi %2,2 Gelecek Partisi %1,5, Zafer Partisi %1,8, Yeniden Refah Partisi %2 oy oranına ulaşmaktadır.
BUGÜNKÜ ARİTMETİKTE MİLLETVEKİLİ DAĞILIMI NASIL OLUR? Milletvekilliği seçiminde Samsun’daki dağılımın nasıl olabileceğine dair 3 ayrı senaryo var.
  1. Tüm partiler ayrı listelerle seçime katılıyor
  2. Cumhur İttifakı ortak liste (Ak Parti+MHP+BBP), Millet İttifakı (CHP+İyi Parti+DP), 3.İttifak (SP+DEVA+GP), HDP
  3. Cumhur İttifakı (Ak Parti+MHP+BBP), 6’lı İttifak (CHP+İyi Parti+DP+SP+DEVA+GP), HDP
Senaryo-1 Tüm partilerin ayrı ayrı seçime katıldığı bu senaryoda milletvekili dağılımı aşağıdaki gibi oluyor. [caption id="attachment_216207" align="aligncenter" width="601"] Sarı: AK Parti Kırmızı: CHP[/caption] Senaryo-1’de AK Parti beş, CHP ve İyi Parti ise ikişer milletvekilliği elde etmektedir. %19,8 oranındaki oy parlamentoda temsil edilememekte. 2018 genel seçimlerine göre AK Parti, ve CHP’de milletvekili sayılarında bir değişiklik olmazken MHP bir milletvekilini kaybediyor İyi Parti milletvekili sayısını ikiye çıkarıyor. Senaryo-2 Senaryo-2’de Cumhur İttifakı ortak liste ile seçime katılıyor ve muhalefette İyi Parti, CHP ve DP ortak liste ve SP, DEVA, GP ise kendi aralarında farklı bir ortak listeyle seçime katılıyor. HDP ise senaryo-1’de olduğu gibi seçime tek başına katılıyor.
  • Bu senaryoda iktidar-muhalefet dengesinde milletvekili sayısı açısından bir değişiklik yok. Cumhur ittifakı beş, Millet ittifakı dört milletvekili elde ediyor.
  • Deva Partisi, Saadet Partisi ve Gelecek Partisinin ortak liste ile seçime katılması ise milletvekili elde etmek için yeterli olmuyor.
[caption id="attachment_216209" align="aligncenter" width="630"] Sarı: Cumhur İttifakı Kırmızı: Millet İttifakı[/caption] Senaryo-3 Senaryo-3, 6’lı masa üyelerinin tek liste seçime katıldığı, Cumhur İttifakının da listede ortaklaştığı ve HDP’nin yalnız seçime katıldığı bir durumu öngörmekte.
  • Senaryo-3’te 6’lı ittifakın ortak listede birleşmesi sonucu değiştirmemektedir. İktidar bloğu beş muhalefet dört milletvekili elde etmektedir.
[caption id="attachment_216197" align="aligncenter" width="532"] Sarı: Cumhur İttifakı
Kırmızı: 6'lı İttifak[/caption] SAMSUN’DA DEĞİŞİMİN YÖNÜ
  1. İYİ Parti %10 civarında oy artırarak ikinci parti konumuna yükseliyor Samsun’da. İYİ Parti oylarının çoğunu AK Parti ve MHP’den alıyor.
  2. CHP, 2018 genel seçimlerinde HDP ve İYİ Parti’ye kaybettiği oyların bir kısmını geri kazanmakla beraber merkez mahallelerde AK Parti’den de oy alıyor görünmekte.
  3. AK Parti, HDP hariç muhalefetteki tüm partilere az ya da çok oy kaybediyor. Özellikle Çarşamba ve Terme’de AK Parti’den Deva Partisi, Gelecek Partisi ve Yeniden Refah Partisi’ne kayda değer oy geçişleri var.