En çok merak ettiğimse TCMB üst yönetiminin şahsi birikimlerini nasıl değerlendirdikleri? Sanıyorum hepsi TL’nin değerini koruyacaklarına dair görevlendirildikleri için tasarruflarının tamamı TL cinsidir. Muhtemelen güldürdüm sizi… Başlıktaki sorunun yanıtını hep merak etmişimdir. Parasının değeri her geçen buharlaşan Türkiye’nin başarısız merkez bankacıları, acaba vatandaşın cebinden ne kadar nemalanıyorlar? Ekonomi ve finans alanından olmayanların tahmini biraz düşük kalabilir ve Merkez Bankası’nı (TCMB) sıradan bir devlet kurumu zannedebilir. Hâlbuki TCMB; %55’i Hazine’ye ait olan ve özel kanunu bulunan bir anonim şirket. Önceki yıllarda TCMB başkanının maaşının cumhurbaşkanının hayli üstünde olduğu söylenirdi. 2021 yılı cumhurbaşkanı maaşı 88 bin TL, yılın şu ana kadar ortalama dolar kuru ise 8,47; yıl sonunda ortalama 8,80 desek yaklaşık 10 bin dolarlık maaşa sahip olduklarını söyleyebiliriz. Yalnız unutmayalım ki burası bir devlet dairesi değil, anonim ortaklık halindeki banka. Bir de performans için verilen ek ücretle anonim şirket karından düşen ek pay var. TCMB’nin kanunla belirlenmiş hedefi nedir? Bakanlar Kurulu ile birlikte belirlenmiş olan yıl sonu enflasyon hedefini tutturmak. Peki, son 8 yıldaki %5 hedef hiç tutturulmuş mu? Hayır, hatta 2018 ve 2021’de enflasyon oranı %20’yi bile geçmiş. Öyleyse, TCMB yönetimindeki kimse başarı primi veya ikramiyesi almamıştır, değil mi? Emin misiniz, ben değilim! Yeterli denetime tabi olmayan kurumlarda yan haklar geniştir. Makam araçları mesela, acaba 1 mi 2 mi? Şoför, korumalar, asistanlar ve belki de danışmanlar; acaba tek bir yöneticiye kaç kişi düşüyor? Ya cömert yemekler ve lüks seyahatler? Ben bilmiyorum, sizin tahmininiz nedir? En çok merak ettiğimse TCMB üst yönetiminin şahsi birikimlerini nasıl değerlendirdikleri? Sanıyorum hepsi TL’nin değerini koruyacaklarına dair görevlendirildikleri için tasarruflarının tamamı TL cinsidir. Muhtemelen güldürdüm sizi, öyleyse biraz ciddileşeyim, acaba içlerinde döviz alım-satım işlemi yapan var mıdır? Tam da bugün TCMB bir anda doğrudan döviz satışı yaptı. Bu karardan sadece onların haberi vardı, acaba varsa ellerinde dövizleri yüksek fiyattan satıp düşen fiyattan yerine koymuşlar mıdır? Olmaz öyle şey, devlet adabı denen bir şey var! Eski başkanlardan Gazi Erçel’in hikâyesini hatırlatayım; meğerse TL’nin değer kaybı başlamadan kendisi dolar almış. İlgili mahkeme kararından paylaşıyorum: “Yargıç Fevzi Şingar; Erçel'i Merkez Bankası başkanı olarak çalışma saatleri dışında 124 milyon doları sattırdığı, Halk Bankası hesabındaki 57 milyar 879 milyon 761 bin 941 lira mevduatını 19 Şubat 2001 tarihinde 83 bin 952 dolara çevirmek suretiyle ‘görevini kötüye kullandığı’ kanaatine vardı. TL’den 6 adet 0 atıldığını hemen belirteyim, yani bahse konu miktar o kadar da büyük değil; fakat denetim olunca Erçel bu fiilinden ötürü hüküm giydi. Hem sadece bugünkü döviz satımına odaklanmayalım; bütünüyle usulsüzlükle satılan 128 milyar dolar ederindeki rezerv işlemleri esnasında, TCMB üst düzey yöneticilerinin hiç işlemi olmuş mudur? Tabii burada karşı tarafın Hazine ve nihai alıcının da 3 kamu bankası olduğunu düşünürsek, bu gruptan kimsenin ‘harama el uzatmadığına’ emin olabilir miyiz? Üstelik banka, aracı kurum ve portföy yönetim şirketlerindeki işlem sınırlama ve bildirimleri sadece şahsı değil, aileyi de kapsayabiliyor. Acaba bu kadar kişinin işlemleri her gün ayrıntılı denetleniyor mu? Bu denetimlere, yurt dışında hesapları varsa eğer, onlar da katılıyor mu? Keşke bu kadar olsa ama bir de görevden alınma veya istifa sonrasında 2 yıl boyunca alınmaya devam edilen ballı maaşlar var. Bu durum TCMB’ye özel değil ama en kıyak ücretler bu kurumda. Misal Erdoğan tarafından görevden alınan eski başkanlar hiç çalışmamalarına rağmen halkın sırtından bu şekilde faydalandılar mı? MUHALEFET PARTİLERİNE ÇAĞRIMDIR, MERKEZ BANKASI’NI ARAŞTIRIN! Yazıyı bitirmeye yaklaşırken aklıma bir konu daha takıldı, TCMB Ankara’da idi ve İstanbul’a taşınıyor. Acaba üst yönetime ikametle ilgili bir fayda sağlanıyor mu? Uçakların business sınıfı olduğunu ve otellerin 5 yıldızlı olduğunu tahmin etmek zor değil, bir de bunun üstüne imkanlar var mıdır? Ben yanıtını inanın bilmiyorum, sorsak TCMB cevap verir mi? Bir de TCMB çalışanlarının ayrıcalıklı emeklilik hakları var. Bilinçli olarak kamuoyundan saklanır, yasaldır ama başkalarının gözünü kamaştırıp gündeme düşmesinden çekinilir. MERVAK isimli bir vakıf var. Olsun diyebilirsiniz ne de olsa çalışan sandıkları yeni bir şey değil. Ama çok merak ediyorum, MERVAK topladığı primleri nerede ve nasıl değerlendiriyor? TCMB yönetimi ile aralarına gerçekten bir bilgi duvar çekebiliyor mu? Başlığımızı TCMB başkanı için atmıştık ama muhatapları genişletelim. 1 başkan, 7 banka meclisi üyesi, 6 PPK üyesi, 4 Denetleme Kurulu üyesi ve 4 Yönetim Komitesi üyesinden bahsediyoruz. Toplamda 22 pozisyon, kesişimleri düşünce 12 kişi. Sorumuzu basitleştirerek tekrar yönlendireyim. Son 8 yılda, yani enflasyon hedeflemesine başarısızlık yaşanan dönemde, bu mevkilerdeki kişilerin toplam maaşları, prim ve ikramiyeleri, sağlanan destek personeli, taşıt ve konaklama maliyetleri, emeklilik fonunda biriken gelirleri ne kadardır? Bu süre zarfında kendileri ve aileleri için, yurt içi ve dışındaki hesaplar da dahil olmak üzere, herhangi bir hisse senedi, döviz ve tahvil işlemi yapmışlar mıdır? Bizim birey olarak tatmin edici yanıt almamız zor, öyleyse muhalefet partilerine bir çağrıda bulunayım; Merkez Bankası’nın içinde yaşananları araştırın, mutlaka fazlasını bulacaksınız!