Cumhur ittifakı, 2018 seçimlerinden bu yana %16 oranında oy kaybı yaşarken Millet ittifakı %6,6 oranında oy artırmaktadır. Eskişehir’de Cumhur ittifakı, Millet ittifakına iki milletvekili kaybediyor bugün itibariyle.
Eskişehir, dokuz yüz bin nüfusuyla parlamentoya yedi milletvekili göndermektedir. Odunpazarı ve Tepebaşı nüfus olarak en büyük ilçelerdir. İki ilçe Eskişehir’in tüm nüfusunun %87’sini oluşturmaktadır ve dolayısıyla seçimlerde iki ilçeden gelecek sonuçlar belirleyici olmaktadır. Eskişehir nüfus olarak benzer sayılara sahip olduğu birçok şehre göre çok daha kozmopolit bir yapıya sahiptir. Komşu şehirlerinden, Orta ve Doğu Karadeniz’den, özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesinden göç almıştır. Eskişehir’de yaşayanların sadece %57’si Eskişehirlidir. Beylikova, Çifteler, Günyüzü, Mahmudiye, Sivrihisar’da Ağrılılar ilçe nüfuslarının ortalamada %5,5’ini oluşturmaktadır. Tepebaşı, Seyitgazi, Çifteler, Mahmudiye ve Odunpazarı’nda Afyonkarahisarlılar :%7’lik nüfusu oluşturmaktadır. Yine Odunpazarı ve Tepebaşı’nda Konyalı, Ankaralı, Bilecikli, Samsunlu ve Mardinli nüfusun oranı %20 seviyesindedir. Şehir ekonomisine kentte bulunan iki üniversite ve büyük fabrikalar yön vermektedir. Ayrıca merkez iki ilçe hariç tarım yoğun olarak yapılmaktadır. Arpa, buğday ve şeker pancarı en fazla üretilen ürünlerdendir.
Aşağıda 2018 genel seçimlerinde alınan milletvekilliği sonuçlarına göre hazırlanan grafik ve harita bulunuyor.
2018 Genel seçimlerinde AK Parti %37,7 oy oranıyla birinci parti ve ikinci sırada %32,4 ile CHP bulunuyor. Üçüncü sırada %13,4 oy oranıyla İYİ Parti bulunurken, İyi Parti’yi %9,8 oy oranı ile MHP, 3,9 oy oranı ile HDP, %1,1 oy oranı ile Saadet Partisi izliyor.
- Günyüzü, Mihalgazi ve Sarıcakaya ilçeleri AK Parti’nin Eskişehir’de en yüksek oy oranına ulaştığı ilçeler. Üç ilçede AK Parti’nin oy ortalaması %60 seviyesinde. AK Parti’nin en düşük oy aldığı üç ilçe ise Tepebaşı, Odunpazarı ve Çifteler.
- CHP, en yüksek oy oranını %37,7 ile Han’da alırken en düşük desteği %14,8 ile Günyüzü’nden almaktadır.
- MHP’nin oy oranı Alpu, Çifteler ve Mihalıççık’ta en yüksek seviyede. Mihalgazi, Seyitgazi ve Mahmudiye ise MHP’nin en düşük oy oranına sahip olduğu ilçeler.
- İyi Parti’nin oyları Beylikova, Mihalıççık ve Sivrihisar’da %15 civarında iken. Günyüzü, Han ve İnönü’de ise %10’dan daha az bir oy oranına sahip.
- HDP ise Mahmudiye’de ön plana çıkıyor. İlçede HDP’nin oy oranı %9,2 seviyesinde.
ESKİŞEHİR’DE MAHALLE BAZLI DEĞİŞİMLER
Eskişehir’de AK Parti, CHP, MHP, HDP ve İyi Parti‘nin yoğun oy aldığı mahalleler bulunuyor. 2011’den 2018 seçimlerine kadar Eskişehir’de partilerin önde oldukları mahalle sayılarını incelediğimiz analizin grafiği aşağıdadır.
- 2011 genel seçimlerinde Eskişehir’de bulunan mahallelerin üç yüz ikisinde AK Parti’nin üstünlüğü vardı. AK Parti’nin önde bulunduğu mahalleler tüm ilçelerde görülmektedir. 2015 Haziran seçimlerinde iki yüz yetmiş dört, 2015 Kasım seçimlerinde üç yüz bir ve 2018 seçimlerinde iki yüz doksan mahallede birinci olan AK Parti’nin bugün itibariyle yetmiş üç mahallede üstünlüğünü kaybetmesi beklenmektedir. AK Parti’nin 2022 Ağustos itibariyle iki yüz on yedi mahallede birinci olması öngörülmektedir. 2018 genel seçimlerinde AK Parti’nin en yüksek oy oranına ulaştığı üç mahalle aşağıda sıralanmıştır.
- Sivrihisar-Buhara Mahallesi: %98,5
- Seyitgazi-Gücenoluk Mahallesi: %97,3
- Seyitgazi-Yağrı Mahallesi: %96,3
Eskişehir’de en fazla güç kaybeden parti %10,8 ile AK Parti oluyor. AK Parti’den yeni kurulan Yeniden Refah Partisi, Gelecek Partisi, Deva Partisi’ne oy geçişleri var. Ayrıca AK Parti İyi Parti ve CHP’ye de kent merkezlerinde oy kaybetmektedir.
- CHP’nin önde olduğu mahalleler çoğunlukla Tepebaşı, Han, Odunpazarı, Mahmudiye ve Seyitgazi ilçelerinde bulunuyor. Parti, 2011 seçimlerinde iki yüz otuz üç mahallede birinci durumdaydı. 2015 Haziran seçimlerinde özellikle AK Parti’ye arasında %10’dan az fark bulunan mahallelerde AK Parti’nin oy kaybetmesi ve kendisinin oy artırmasıyla yirmi beş mahallede daha birinci parti oldu. 2015 Kasım seçimlerinde ise CHP’nin birinci olduğu mahalle sayısı iki yüz yirmi dokuz oldu. 2018 seçimlerine gelindiğinde ise CHP’nin önde bulunduğu mahallelerde hem HDP ve İyi Parti’ye oy kaybetmesine rağmen AK Parti’nin oy kayıplarından kaynaklı olarak önde bulunduğu mahalle sayısını iki yüz kırk bire yükseltmiştir. 2022 Ağustos itibariyle CHP’nin Eskişehir’de iki yüz elli beş mahallede birinci olması tahmin edilmektedir. 2018 genel seçimlerinde en yüksek oy aldığı mahalleler aşağıda sıralanmıştır.
- Mahmudiye-Yeşilyurt Mahallesi: %94,1
- Seyitgazi-Salihler Mahallesi: %94
- Odunpazarı-Yahnikapan Mahallesi: %92,1
- MHP, 2011 genel seçimlerinde Eskişehir’de dört mahallede birinci parti durumdaydı. 2015 Haziran seçimlerinde AK Parti’den %7 civarında oy alan MHP, önde bulunduğu mahalle sayısını beşe yükseltti. 2015 Kasım seçimlerinde ise AK Parti’nin MHP’den oy alarak güçlenmesiyle önde olunan mahalle sayısı ikiye geriledi. 2018 seçimlerinde AK Parti’den MHP’ye 2015 Haziran seçimlerinden daha fazla oy geçişi olmuş olsa da İyi Parti’nin MHP’den aldığı oylar nedeniyle MHP’nin önde bulunduğu mahalle sayısı iki olarak kaldı. 2022 Ağustos itibariyle Eskişehir’in hiçbir mahallesinde MHP’nin birinci parti olması beklenmemektedir. 2018 genel seçimlerinde en yüksek oy aldığı üç mahalle sıralanmıştır.
- Sivrihisar-Karacaören Mahallesi: %58,8
- Çifteler-Arslanlı Mahallesi: %46,5
- Mihalıççık-Ahur Mahallesi: %41,5
2022 Ağustos itibariyle Eskişehir’in hiçbir mahallesinde MHP’nin birinci parti olması beklenmemektedir. 2018 genel seçimlerinde en yüksek oy aldığı üç mahalle sıralanmıştır.
- İyi Parti 2018 seçimlerinde iki mahallede birinci parti konumunda. Önde olduğu mahalleler Beylikova ve Günyüzü ilçelerinde bulunmaktadır. İyi Parti’nin 2018 genel seçimlerinde en yüksek oy aldığı üç mahalle aşağıda sıralanmıştır.
- Beylikova-Yalınlı Mahallesi: %49,1
- Günyüzü-Tutlu Mahallesi: %44,0
- Seyitgazi-Aksaklı Mahallesi: %39,7
- HDP, 2011 genel seçimlerinde Eskişehir’de hiçbir mahallede birinci parti değildi. 2015 Haziran seçimlerinde AK Parti’den %2 civarında oy alan HDP, önde bulunduğu mahalle sayısını dörde yükseltti. 2015 Kasım seçimlerinde ise HDP’nin %1,2 civarında oy kaybetmesiyle bir mahallede üstünlük AK Parti’ye geçti. 2018 genel seçimlerinde HDP’nin dört mahallede üstünlüğü bulunmaktadır. 2022 Ağustos itibariyle Eskişehir’in hiçbir mahallesinde HDP’nin üç mahallesinde birinci parti olması beklenmektedir. 2018 genel seçimlerinde en yüksek oy aldığı üç mahalle sıralanmıştır.
- Odunpazarı-Kireç Mahallesi: %53,1
- Mahmudiye-İsmetpaşa Mahallesi: %49,3
- Tepebaşı-Turgutlar Mahallesi: %44,0
PARTİLERİN ÖNDE OLDUKLARI MAHALLELERDE OY GEÇİŞLERİ
Bu başlık altında Eskişehir’de AK Parti, CHP ve MHP’nin 2011 seçimlerinde en yüksek oy oranına ulaştıkları 100 mahalle belirlendi ve her partinin yüksek oy aldığı mahallelerde 2011-2018 genel seçimleri arasındaki oy geçişleri tespit edildi.
İlk analiz 2011 genel seçimlerinde AK Parti’nin en yüksek oy oranına ulaştığı 100 mahalle için yapılacak ve aşağıdaki grafik AK Parti’nin Eskişehir’de en yüksek oy oranına ulaştığı 100 mahallenin son dört genel seçimdeki sonuçlarını göstermekte.
2011 seçimlerinden 2018 seçimlerine kadar AK Parti 8,4 puan oy kaybetmiş. En büyük kayıplar 2015 Haziran seçimlerinde CHP’ye, 2018 genel seçimlerinde ise MHP’ye yaşanmıştır.
- 2011-2018 arasında yapılan seçimlerde AK Parti oyları en yüksek oy aldığı yüz mahallede %77,6 ile %67,1 arasında değişmektedir ve AK Parti en düşük oy oranını 2015 Haziran genel seçimlerinde elde ediyor.
HDP, 2011 genel seçimlerinde Eskişehir’de hiçbir mahallede birinci parti değildi. 2015 Haziran seçimlerinde AK Parti’den %2 civarında oy alan HDP, önde bulunduğu mahalle sayısını dörde yükseltti.
- 2015 Haziran seçimlerinde AK Parti, CHP’ye %5, MHP’ye %3 ve HDP’ye %2 civarında oy kaybetmektedir.
- 2015 Kasım seçimlerinde AK Parti bir önceki seçimde kaybettiği %10 civarındaki oyun 8 puanını geri kazanmış görülmektedir. 2018 genel seçimlerinde ise AK Parti’den MHP ve İyi Parti’ye %6 oy geçişi var.
CHP’nin güçlü olduğu mahallelerdeki oy kaybı 2011-2018 arasında %10 civarında.
- Eskişehir’de CHP’nin en yüksek oy oranına ulaştığı yüz mahallede 2011-2018 arasında yapılan tüm seçimlerde CHP’nin üstünlüğü bulunmaktadır.
- 2011 seçimlerinde Eskişehir’de CHP’nin en fazla oy aldığı ilk yüz mahallede ortalama oy oranı %51,4 iken 2018 itibariyle bu oran %46,2 seviyesine gerilemiş durumda.
- 2015 Haziran seçimlerinde CHP, oy oranını %0,7 oranında artırmaktadır. Aynı seçimde CHP’den HDP’ye yaşanan oy kayıpları göz önünde bulundurulduğunda CHP’nin AK Parti ve MHP’den daha fazla oy aldığı söylenebilir.
- 2015 Kasım seçimlerinde de HDP’den %1 civarında oy alan CHP, %53,2 seviyesine yükselmiştir. 2018 seçimlerinde ise İyi Parti’nin kurulması ve HDP’nin barajı geçebilmesi için CHP’den %7 civarında seçmen İyi Parti ve HDP’ye yönelmiştir.
MHP, 2011’de en fazla oy aldığı yüz mahallede 2018 genel seçimlerinde dördüncü parti konumuna gerilemiş durumda.
- 2011 genel seçimlerinde MHP’nin en yüksek oranda oy aldığı yüz mahallede AK Parti %43,7 oy oranıyla birinci parti. MHP ise %24,8 ile ikinci sırada yer almaktadır. 2015 Haziran seçimlerinde ise MHP’de %0,7 oy düşüşü var. MHP ve AK Parti’den CHP’ye oy geçişleri var. MHP, AK Parti’den oy almış olsa dahi CHP’ye kaybettiği oylar çok daha fazla olunca oy oranında düşüş meydana gelmiştir.
MHP Eskişehir’de 2018 seçimlerinden bu yana %5 civarında oy kaybetmiş görünmektedir. Kaybettiği oyların adresi çoğunlukla İyi Parti ve Zafer Partisi olmaktadır.
- 2015 Kasım seçimlerinde CHP oy oranını çok büyük ölçüde korurken AK Parti%8 oy artırmaktadır. MHP’de ise %6 civarında oy kaybı var.
- 2018 genel seçimlerinde ise MHP’nin oy oranı %2,4 oranında azalmaktadır. Aynı seçimde AK Parti %6, CHP %7,5 oranında oy kaybetmektedir. İyi Parti ise Eskişehir’de MHP’nin kalesi olarak nitelendirebileceğimiz mahallelerde MHP’nin %0,5 puan yukarısında ve üçüncü parti durumundadır.
AĞUSTOS 2022 İTİBARİYLE ANKET VERİLERİ IŞIĞINDA ESKİŞEHİR’DE SEÇİM ARİTMETİĞİ
Aşağıdaki grafikte Eskişehir’de partilerin bugünkü tahmini oy oranları yer almaktadır. Tahmin edilen sonuçlar kamuoyu araştırmalarında ‘’Bu pazar bir seçim olsa oyunuzu hangi partiye verirsiniz (?)’’ ve ‘’2018 genel seçimlerinde hangi partiye vermiştiniz, bugün hangi partiye oy verirsiniz (?)’’ sorularına verilen cevaplardan oluşan anket verilerinin geçmiş seçim sonuçlarındaki bölgesel ağırlıklar kullanılarak ilçelere göre dağıtılması ve ardından ilçelerin seçmen sayısı ile oranlanmasıyla il genel sonucu elde edilmiştir.
Aşağıdaki tabloda partilerin ilçeler bazında tahmin edilen oy oranları verilmiştir. Renklendirilen sütunlardaki partiler o ilçede birinci parti olmuştur.
Eskişehir’de güncel anket verilerinin 2018 seçimlerinde oluşan ağırlığa göre dağıtılması sonucunda Beylikova, Han, Mahmudiye, Odunpazarı, Seyitgazi ve Tepebaşı ilçelerinde CHP, diğer tüm ilçelerde ise AK Parti birinci parti.
Ağustos 2022 Eskişehir Genel Seçim Tahminleri
- Anket verilerine göre 2018’den bu yana AK Parti’de %10,7, MHP’de %5,1 ve HDP’de %1 civarında oy kaybı tahmin edilmektedir.
- Ağustos 2022 verilerine göre CHP %2,2, İyi Parti %5,4 oranında oy artırmaktadır.
- Yeni kurulan partilerden ise Deva Partisi, Gelecek Partisi ve Zafer Partisi %2, Yeniden Refah Partisi ise %1,3, Memleket Partisi %1,3, ve Türkiye İşçi Partisi %1,1 oy oranına ulaşmaktadır.
BUGÜNKÜ ARİTMETİKTE MİLLETVEKİLİ DAĞILIMI NASIL OLUR?
Milletvekilliği seçiminde Eskişehir’deki dağılımın nasıl olabileceğine dair 3 ayrı senaryo var.
MHP, 2011’de en fazla oy aldığı yüz mahallede 2018 genel seçimlerinde dördüncü parti konumuna gerilemiş durumda.
- Tüm partiler ayrı listelerle seçime katılıyor
- Cumhur İttifakı ortak liste (Ak Parti+MHP+BBP), Millet İttifakı (CHP+İyi Parti+DP), 3.İttifak (SP+DEVA+GP), HDP
- Cumhur İttifakı (Ak Parti+MHP+BBP), 6’lı İttifak (CHP+İyi Parti+DP+SP+DEVA+GP), HDP
SENARYO-1
Tüm partilerin ayrı ayrı seçime katıldığı bu senaryoda milletvekili dağılımı aşağıdaki gibi oluyor.
Senaryo-1’de CHP üç, AK Parti ve İyi Parti ikişer milletvekili elde etmektedir. %19,7 oranındaki oy ise parlamentoda temsil edilememektedir. 2018 genel seçimlerine göre AK Parti ve MHP birer milletvekili kaybederken CHP ve İyi Parti birer milletvekili kazanmaktadır.
SENARYO-2
Senaryo-2’de Cumhur İttifakı ortak liste ile seçime katılıyor ve muhalefette İyi Parti, CHP ve DP ortak liste ve SP, DEVA, GP ise kendi aralarında farklı bir ortak listeyle seçime katılıyor. HDP ise senaryo-1’de olduğu gibi seçime tek başına katılıyor.
- Bu senaryoda iktidar-muhalefet dengesinde milletvekili sayısı açısından bir değişiklik yok. Millet ittifakı beş, Cumhur İttifakı iki milletvekili elde etmektedir.
- Deva Partisi, Saadet Partisi ve Gelecek Partisinin ortak liste ile seçime katılması ise milletvekili elde etmek için yeterli olmamaktadır.
SENARYO-3
Senaryo-3 ise, 6’lı masa üyelerinin tek liste seçime katıldığı, Cumhur İttifakının da listede ortaklaştığı ve HDP’nin ise tek başına seçime katıldığı bir durumu öngörmektedir.
- Senaryo-3’te 6’lı ittifakın ortak listede birleşmesi sonucu değiştirmemektedir. Muhalefet beş, iktidar bloğu iki milletvekili elde etmektedir.
Eskişehir’de Değişimin Yönü
- Eskişehir’de en fazla güç kaybeden parti %10,8 ile AK Parti oluyor. AK Parti’den yeni kurulan Yeniden Refah Partisi, Gelecek Partisi, Deva Partisi’ne oy geçişleri var. Ayrıca AK Parti İyi Parti ve CHP’ye de kent merkezlerinde oy kaybetmektedir.
- CHP, 2018 genel seçimlerinde İyi Parti ve HDP’ye toplamda %7 civarında oy kaybetmişti. 2022 Ağustos itibariyle HDP’ye kaybettiği oyların bir kısmını geri kazandığı analizlerde görülmektedir ancak İyi Parti’ye kaybedilen oylar hala daha İyi Parti’de ikamet ediyor.
- MHP Eskişehir’de 2018 seçimlerinden bu yana %5 civarında oy kaybetmiş görünmektedir. Kaybettiği oyların adresi çoğunlukla İyi Parti ve Zafer Partisi olmaktadır.
- HDP’nin, Kürt seçmenler arasında azalmazken emaneten HDP’ye oy veren seçmenler daha çok CHP’ye yönelmektedir.