Ben geçmiş zamanlarda suskun kaldığım için çok pişmanım

Ukraynalı Elena Stakhovskia işgal edilen ülkesini, yurt dışına kaçan vatandaşlarının davranışlarını ve bir mağdur olarak hissettiklerini anlatıyor. Bugünkü yazımda Ukrayna’da yaşayan ve sesini duymanızı istediğim bir kadın olan Elena Stakhovskia ile yaptığım söyleşiyi paylaşacağım… Elena, yeğenimin arkadaşı… Bu sayede kendisini tanıdım. Genç yaşta savaşa tanıklık eden Elena’nın anlatacaklarını okumanızı öneririm. Görüntülü olarak yaptığımız söyleşide bize tercümanlık yapan Oksana Erbay’a da ayrıca teşekkürlerimi sunuyorum. Oksana, aslen Ukraynalı olan bir Türk vatandaşı… Aile bireylerinden savaş bölgesinde olanlar var. Bu sebeple Oksana ile Elena’nın gönül dostlukları oluştu. Elena, seni tanıyabilir miyiz? Ben, Kiev sakiniyim… Bruva adında ki yerleşim yerinde doğdum ve orada yaşıyorum. Yüksek Lisans mezunuyum. Ziraat ve müzik okulu okudum. Mezun olduğumda alanımla ilgili iş bulamadığım için farklı sektörlerde çalıştım. Hayatımı değiştiren şey bir gün alışveriş merkezinde katıldığım sanat sergisi oldu. O kadar etkilendim ki “Ben de yapabilirim.” diye düşündüm ve kurslara katıldım… Kendimi çok geliştirdim ve yeni şeyler öğrendim sonunda bu alanda çalışmaya başladım. Her şey çok güzel gidiyordu ama savaş, çok sevdiğim işimi elimden aldı. Savaş başladıktan sonra Ukrayna’dan ayrılanlar oldu. Siz ülkeden ayrılmayı istemediniz mi? Ben annemle yaşıyorum. O, 74 yaşında ve hiçbir şekilde ülkeyi terk etmek istemedi. Kendisini yalnız bırakamayacağım için ben de gidemedim. Savaş başladığında ne hissettin? Biz, televizyonda haberlerde savaşın başlayacağını dinliyorduk ama ihtimal vermiyorduk… Kimse bir savaşın başlayacağına inanmıyordu… Bir sabah 4.30 da patlamalarla uyandığımda kanım dondu…Bir şekilde gerçek olmamasını diledim ama maalesef dehşeti yaşadım. Savaştan sonra hayatında neler oldu? Ulaşım kısıtlı… Hiçbir yere hareket edemiyoruz… Güvensiz bir ortamdayız. Apartmandan dışarı çıkmaya korkuyoruz…Bunlarla birlikte her geçen gün çevremdeki insanların davranışları beni şaşkınlığa sürüklüyor… İnsanların farklı yüzlerini tanıdım bu da beni şoke etti. Savaş, insanlara karşı düşüncelerimin değişmesine sebep oldu. Seni bu kadar etkileyen ne oldu? Mesela bazı insanların şehirlerinde bir savaş yokmuş gibi davranmaları… Her şey normalmiş gibi lüks tüketim derdinde olmaları… Ülkeyi terk edenlerin yaptıkları ilk işin kuaföre gitmek ve alışveriş yapmak olması… Ülkeden çıktıkları zaman savaşı unutuyorlar. Sanki ülkeyi terk edince her şey bitmiş oluyor. Bunun dışında biz, Rusya’nın agresif bir ülke olduğunu biliyorduk fakat orada yaşayan insanlar için hiçbir zaman kötü konuşmazdık. Bugün Putin’i destekleyen insanların bizimle ilgili olumsuz sözleri beni şoka uğratıyor. Rus halkı size karşı düşmanlık mı besliyor? Evet… Ben, bu nefret söyleminin savaşa hazırlık kapsamında halka özellikle empoze edildiğini düşünüyorum. Başımdan geçen ilginç bir olayı anlatmak istiyorum… Şubat ayında İstanbul’daydım... Kaldığım otelde bir Rus kadın yanıma geldi ve “Aplikasyonla ilgili yardımcı olabilir misiniz?” diye sordu. Ben de kendisine yardımcı oldum ve sorununu çözdüm…  Kendisine yardım ettiğim için çok şaşırdığını söyledi. Nedenini sorunca da “Siz Ukraynalıların bizden nefret ettiğini düşünüyordum ama siz bana yardım ettiniz.” dedi. Savaşın başlamasıyla ilgili devlet başkanınız Volodimir Zelenski’nin sorumluluğu olduğu iddialarıyla ilgili ne düşünüyorsun? Bizim başkanımızın suçu veya sorumluluğu olduğunu düşünmüyorum. Savaşı başlatmak için bir şey yaptığını da düşünmüyorum. Ruslarla ilgili gayet iyi ilişkilerimiz vardı. Tamamen Putin’in Kırım’ı ele geçirme planı yüzünden savaş başladı. Ve bu sebeple bir suçlu varsa o da Putin’dir. Ülkendeki savaşa tanıklık etmiş biri olarak, farklı ülkelerdeki savaşlarla ilgili neler düşünüyorsun? Benim için savaş, masum insanların ölmesidir. Dünyanın neresinde olursa olsun kimse hiçbir sivil ölmeyi hak etmiyor. Ben Irak’ta savaş başladığı zaman yaşadığım endişeyi, Ukrayna’nın doğusunda savaş olduğunda da aynı şekilde yaşadım. Fakat şunu anladım; bizler, bir savaş haberi duyduğumuzda üzülüyor ve bir iki paylaşım yapıyorduk. Böyle yapmamak gerekiyormuş. Daha çok şey yapmak ve susmamak gerekiyormuş. Ben geçmiş zamanlarda suskun kaldığım için çok pişmanım. Savaşın kısa zamanda biteceğini düşünüyor musun? İki taraf da kayıplar yaşadı ama bir anlaşma sağlanmadı. Şu an bütün dikkatimizi Ukrayna’nın doğusuna çevirdik. Rusya orayı istiyor çünkü. Ukrayna da toprak bütünlüğünü korumaya çalışıyor. Bu yüzden pek de kısa sürede biteceğini zannetmiyorum. Günlerin nasıl geçiyor? Gönüllü olarak hizmet ediyorum. İhtiyacı olanlara gıda ve giysi temin ediyorum. Çocuklara giysi ve oyuncak götürüyorum. Yani ülkem ve insanı için bir şeyler yapmaya çalışıyorum. Türkiye’de yaşayan insanlara bir mesajın var mı? Sosyal medyadan Ukrayna’yla ilgili paylaşımları takip ediyorum. Negatif haberler beni çok üzüyor. Fakat dünyanın farklı ülkelerinin desteğini okuduğum zaman mutlu oluyorum… Türkiye, hem paylaşımlarıyla hem de yardımlarıyla susmuyor. İnanılmaz destekçi bir halk. Büyük destekleri için çok teşekkür ediyorum. Her şeyden önemlisi yalnız olmadığımız bilmek çok önemli…