Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki,sağlık sorunlarını gerekçe göstererek görevinden ayrıldı. Özhaseki'nin yerine, AK Parti İstanbul Milletvekili ve eski Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum getirildi.
14 Mayıs seçimlerinde İstanbul'dan milletvekili seçilen Kurum, 31 Mart yerel seçimlerinde ise Ak Parti'nin İstanbul Büyükşehir Belediyesi(İBB) Başkan adayı olmuştu. CHP'nin adayı Ekrem İmamoğlu ike yarışan Kurum, seçimleri yüzde 10'luk bir fark ile kaybetmişti. Seçimlerin ardından bir süre kamuoyunun önüne çıkmayan Kurum, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın kararı ile Özhaseki'nin yerine atandı.
Kurum’un Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın talebiyle atandığı öğrenilmişti.
Murat Kurum’un bakanlık karnesi
Murat Kurum, bir önceki bakanlık döneminde 6 Şubat depremleriyle gündeme gelen ‘imar affı’ ve Erzincan’ın İliç ilçesindeki altın madeninde yaşanan siyanürlü toprak kaymasıyla hatırlanıyor. Kurum’un attığı imzalar hala tartışma konusu.
İmar Affı
6 Şubat 2023’te 11 ili etkileyen 7,7 ve 7,7 büyüklüğündeki depremlerde yaklaşık 50 bin kişi yaşamını yitirmişti. Bu dönemde AK Parti iktidarında getirilen ve seçim dönemlerinde sık sık anlatılarak oy istenen ‘imar affı’ gündeme gelmişti. Bu aftan yararlanan 11 ildeki binaların çoğunun yıkıldığı meslek örgütleri ve muhalefetçe anlatılmıştı.
Murat Kurum’un buradaki imzası ve yurttaşları imar affına teşvik etmesi depremden sonra tartışma konusu olmuştu.
Kurum, Aralık 2018'de yaptığı açıklamada Türkiye genelinde şu ana kadar 8 milyon 900 bin kişinin İmar Barışı’ndan yararlanmak için başvuruda bulunduğunu ve söz konusu başvuru ile elde edilen gelirin ise 7 milyar 511 milyon liraya ulaştığını kaydetmişti.
Kurum'un talimatıyla, vatandaşların yoğun talebinden dolayı mağduriyet yaşanmaması için İmar Barışı başvuruları 15 Haziran, ödeme süresi ise 30 Haziran 2019'a uzatılmıştı.
Siyanürlü toprak kaymasında ÇED onayı
Anagold Madencilik'in 2010 yılı Aralık ayından itibaren altın üretimi yaptığı Çöpler Madeni'nde 13 Şubat Salı günü 14.30 sıralarında toprak kayması meydana gelmiş, siyanürlü toprak altında kalan dokuz işçi yaşamını yitirmişti.
Yığın liçi tesisinde büyüme ve kapasite artışı ise bu kaymadan sonra meydana gelmişti. Bunun için 7 Ekim 2021 tarihinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'ndan Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) olumlu kararı alınmıştı. ÇED olumlu kararının alındığı tarihte Murat Kurum, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı görevinde bulunuyordu.
‘Risk yokmuş’
Proje için ikinci kez kapasite artırımının yapıldığı söz konusu ÇED raporunda ise "Toprak kayması riski genellikle kayaların çok çatlaklı olduğu, sıvılaşmaya hazır yüzeysel topraklar, killer ve siltlerin bulunduğu yerlerde daha yüksektir. Çalışma alanı düşük miktarda yağış aldığından ve yüzeyde bitki örtüsü az masif kireçtaşı ve mermer kütleleri bulunduğundan heyelan potansiyeli taşımamaktadır" ifadeleri yer alıyor.
Projeye bakanlığı döneminde ÇED olumlu kararı verilen Murat Kurum, kazanın ardından sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, "Erzincan'da toprak kayması sonucu maden ocağında meydana gelen göçükte hiçbir madencimizin zarar görmemesini temenni ediyorum. Dualarımız madencilerimizle" demişti.
'Kaza göz göre geldi'
Çevre Mühendisleri Odası (ÇMO) İstanbul Şubesi, kazanın ardından yaptığı açıklamada, yaşanan olayın Türkiye'deki ÇED süreçlerinin işlevsizliğinin, denetimlerin tamamen kamunun elinden alındığının, uzman görüşlerinin dikkate alınmadığının bir başka ispatı olduğunu vurgulanmıştı.
"Yaşanan facia, tüm uzman uyarılarına ve birliğimiz TMMOB'nin açtığı davalara rağmen göz göre göre gelmiştir" denilen açıklamada, "Kazanın boyutlarının anlaşılması ve tedbirlerin derhal alınabilmesi için meslektaşlarımızın ve halk sağlığı uzmanlarının derhal bölgeye gönderilmesi, halkımıza doğru bilgilerin verilip tedbirlerin derhal uygulanması gerekmektedir" ifadeleri kullanıldı.
Suç duyurusu
İstanbul Barosu da olaya sebebiyet verdiği gerekçesiyle eski Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum ile madenin sahibi şirket olan Anagold hakkında suç duyurusunda bulundu.
