Renginden ötürü ise nar bana her daim bayrağımızı ve şanlı Cumhuriyetimizi anımsatmıştır... Tam da Cumhuriyetimizin 100 yılını kutladığımız bu günlerde, cumhuriyetimizin ve sağlığımızın kıymetini bilmemiz dileğiyle… Değişen mevsimle birlikte sofralarımızda kullandığımız sebze ve meyveler de bu değişime hızla ayak uydurmakta. Kış aylarına hazırlanırken bu mevsime en çok yakışan meyvelerden birinin nar olduğunu düşünmüşümdür hep. Renginden ötürü ise nar bana her daim bayrağımızı ve şanlı Cumhuriyetimizi anımsatmıştır... Tam da Cumhuriyetimizin 100 yılını kutladığımız bu günlerde, cumhuriyetimizin ve sağlığımızın kıymetini bilmemiz dileğiyle… Nar, ismini Latince taneli elma anlamına gelen “pomus” ve “granum” kelimelerinden alan (Punica granatum L.) nar ağacının yenilebilir meyvesidir ve anavatanı Kuzey Afrika, Anadolu ve Orta Doğu'dur. Kökeni ise eski kültürlere (Babil, Yunan, İbrani, Fars ve Çin) kadar uzanmaktadır. Nar çiçeğinden, nar tanelerine, bu taneleri saran zardan, nar kabuğuna kadar nar meyvesinin her bölümünün oldukça önemli faydaları bilinmektedir ve narın besinsel özellikleri çok sayıda çalışmada incelenmiştir. Potasyum ve demir minerali ile C vitamini açısından da çok zengin bir meyve olan nar, B1, B2 vitaminleri ile kalsiyum ve fosfor minerallerini de barındırır. En önemli özelliklerinden biri ise kansere karşı koruyucu pek çok güçlü bileşik içeriyor olması… Mevsiminde düzenli olarak tüketilen bir çay bardağı kadar nar suyu ya da bir kâse kadar nar tanesi, yaban mersini ile eşdeğer, portakal, yeşil çay ve havuçtan oldukça yüksek oranlarda antioksidan (kanser karşıtı) madde içermektedir. Bu maddelerden en önemlisi ise “punikaljin”lerdir ve 250 mL nar suyu ile yeterli oranda punikaljin alınabileceği ve bu önemli sağlık yararlarından faydalanabilineceğini gösteren pek çok çalışma bulunmaktadır.

Uzun lafın kısası nar, mevsiminde düzenli olarak ve de kararında mutlaka tüketilmesi gereken oldukça önemli terapötik (tedavi edici) bir meyvedir.

Narın Faydaları:

Nar geleneksel tıpta ishal, dizanteri, hemoroid, bağırsak parazitleri, boğaz ağrısı, diyabet, burun kanaması ve vajinal kaşıntı tedavisinde kullanılmıştır ve kalp ve damar hastalıkları için koruyucu ve tedavi edici olduğu bilinmektedir. Buna ek olarak, son zamanlarda diyabet, alzheimer, kanser, artrit, erkek kısırlığı ve obezite dahil çok sayıda hastalığın tedavisinde de kullanılmaktadır. Yakın zamanlı yapılan çalışmalarda ise nar suyu tüketiminin, COVID-19'a karşı koruyucu ve tedavi edici olarak uygulanabileceği bildirilmektedir.

Damar Sertliği ve Kalp Sağlığı İçin Nar…

Narın en önemli özelliklerinden biri de genel damar sağlığını, özellikle de kalbi koruması. Damar tıkanıklıklarını geriletme özelliği bulunan nar, 'ACE' denilen enzimi engelleyerek tansiyon düşürücü bir etki de yapıyor.

Yapılan çalışmalarda, nar suyunun damar tıkanıklığını önleyici özelliği saptanmış olup, nar suyuyla beslenme sonrasında damar plakları ve tıkanıklıklarının önemli oranlarda gerilediği ve düzenli olarak tüketilen nar suyunun, tansiyonu artıran enzimi düşürerek hipertansiyon tedavisine yardımcı olabileceği gösterilmiştir.

Diş Eti Yaralarına Nar…

Narın flavonoid içeriğinin doğrudan antimikrobiyal, antioksidan ve antienflamatuar (iltihaplanma karşıtı) aktivitesi yoluyla diş eti iltihabına karşı koruma sağlar. Narın ağız boşluğu bozuklukları üzerindeki etkisini değerlendiren birçok çalışma bulunmaktadır. Nar suyu gargarasının diş plağı ve diş eti iltihabının (ve aftlar) azaltılmasında olumlu etkileri üzerine çeşitli çalışmalar mevcuttur. Nar suyu zarıyla birlikte çıkarılıp bal ile macun kıvamına gelinceye kadar pişirilip diş etlerine sürüldüğünde diş eti tahrişine ve yaralarına iyi gelebilir.

Kansere Karşı Nar..

Çeşitli çalışmalar, narın tümör hücrelerinin çoğalmasını engelleyen antikanser özelliklerini göstermiştir. Nar özellikle içerdiği güçlü antioksidanlar sayesinde kanserden korunmada önemli bir besin olarak karşımıza çıkıyor. Yapılan araştırmalarda nar suyunun cilt kanserine ve erkeklerde prostat kanserine karşı koruyucu etkisinin görüldüğünü görülmektedir. Narın sadece tanelerinin değil zar kısmının da nar suyu şeklinde tüketilmesii bu içeceğin antioksidan etkisinin daha da artmasına sağlıyor. Zira bu önemli meyvenin kabuğu alkaloit, tanen ve glikozitler içeriyor ki bu maddelerin ishal kesici ve kurt düşürücü özelliğe bulunuyor. Bunların yanı sıra, narın kabuğu da antioksidan ve anti-tümör etkiler göstermekte dolayısıyla kaynatılarak suyunun içilmesi son derece önemli…

Narı Hiç Böyle Yemeyi Denediniz mi ?

Malum mevsim nar mevsimi. Her ne kadar hazırlığı zor ve zahmetli olan bir meyve olsa da bir kerede fazla miktarda hazırladığınız nar tanelerini buzlukta bir yıl kadar saklayabilirsiniz. Bu şekilde her mevsim nar tüketme şansınız olur.

Örneğin;

  • Dolaptan çıkardığınız nar tanelerini yaz aylarında dondurmanızla karıştırabilir, yoğurdunuzun içine katabilirsiniz.
  • Bir bardak kefir ile 1 çay bardağı nar tanesini blenderize edip 1 çay kaşığı vanilya ekleyerek çok keyifli ve sağlıklı bir içecek elde edebilirsiniz (Aynı tarif kefir yerine sütle de yapılabilir).
  • Peki hiç salatalarınıza nar tanesi eklediniz mi ? Mutlaka denemelisiniz !. Üstelik 4-5 adet ceviz de ilave ederek harika bir kansersavar salata elde edebilirsiniz.
Özetle Nar;
  • Enerji verir ve yorgunluğu giderir.
  • Ağız içi iltihabı ve yaraları için faydalıdır. Diş etlerini korur.
  • Bağışıklık sistemini güçlendirir.
  • Kanser hücrelerinin gelişmesine engel olarak, başta cilt ve prostat kanseri olmak üzere, kansere karşı vücudu korur.
  • Kandaki kolesterol düzeyin ve tansiyonu düşürür, damar sertliğini önler ve bu özellikleriyle kalp ve damar hastalıklarına karşı koruyucudur.
  • İshali (diare) önler tedaviye destek sağlar.
  • İyi bir idrar söktürücüdür..
  • Cilt sağlığı için faydalıdır. Cilt enfeksiyonlarında olumlu katkısı olabilir.
  • Bağırsaklarda bize dost bakterilerin (probiyotikler) gelişimini destekler.

Tüm bunların yanında, nar her ne kadar oldukça faydalı bir meyve olsa da, mide-sindirim sistemi problemi olanların, hamilelerin, kanser tedavisi alan hastaların dikkatli tüketmesinde ve nar tüketim miktarları ile ilgili olarak doktorları ve diyet uzmanları ile görüşmelerinde fayda olduğunu düşünüyorum.

Sevgiyle ve Cumhuriyetle kalınız…   Referanslar
  1. Eghbali S, et al. Therapeutic Effects of Punica granatum (Pomegranate): An Updated Review of Clinical Trials. J Nutr Metab. 2021 Nov 16;2021:5297162.
  2. Moga M. A., et al. Pharmacological and therapeutic properties of Punica granatum phytochemicals: possible roles in breast cancer. Molecules. 2021;26(4):p. 1054.
  3. Sahebnasagh A., et al. Pharmacological treatments of COVID-19. Pharmacological Reports . 2020;72:1446–1478. doi: 10.1007/s43440-020-00152-9.