Vakıflar Genel Müdürü: Galata Kulesi’nde tarihi yapıya değil, harçla örülen bölüme müdahale edildi

Vakıflar Genel Müdürü Burhan Ersoy, Galata Kulesi’nde duvarların yıkılmasıyla ilgili açıklama yaparak, 'Çalışmada, tarihi yapıya değil, çimento harçla örülmüş bölüme müdahale edilmiştir' dedi. Vakıflar Genel Müdürü Burhan Ersoy, Galata Kulesi’nde süregelen restorasyon çalışması ile ilgili basın açıklamasında bulundu. Kulenin önünde konuşan Ersoy, şunları söyledi: "Galata Kulesi, Şehirlerin Sultanı İstanbul’un en önemli sembollerindendir. UNESCO Dünya Kültür Mirası, aynı zamanda Fatih Sultan Mehmet Han’ın vakfıdır. Mülkiyeti, geçtiğimiz Mayıs ayında İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden; ait olduğu vakfa yani Kule-i Zemin Vakfına geçmiştir. Mülkiyet devrinden sonra, yıllarca ihmal edilen, bakımsız kalan, orijinal yapısına müdahale edilen Galata Kulesi için; Genel Müdürlüğümüzce titiz ve kapsamlı rölöve ve restorasyon projeleri oluşturulmuş ve uygulamaya geçilmiştir. 'Koruma kurul onaylı projeler İBB’den istendi, İBB’den geri dönüş olmadı' 21 Mayıs 2020 tarih ve 57497 sayılı ve 8 Haziran 2020 tarih ve 62622 sayılı yazılarımız ile Koruma Kurul onaylı projeler ve müelliflik hakkı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden istenmiştir. Ancak İBB tarafından herhangi bir geri dönüş yapılmamıştır. Bunun üzerine, Galata Kulesi Rölöve, Restitüsyon, Restorasyon ve Mühendislik Projelerinin Hazırlanması, Restorasyon ve Müzeleştirme Uygulama İşi için 22 Haziran 2020 tarihinde ihale yapılmıştır. Yüklenici firmaya 30 Haziran 2020 tarihinde yer teslimi yapılmış ve çalışmalara fiilen başlanmıştır. 4 Haziran 2020 tarihli Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararında ‘Galata Kulesi’ne ilişkin proje çizimine yönelik muhdeslerden arındırılması ve raspa yapılması talebinin uygun olduğuna, uygulamanın İstanbul Bölge Müdürlüğü denetiminde yapılmasına karar verildi’ denilmektedir. Öncelikle yapı çevresinde güvenlik önlemi alınmış, cephe iskelesi kurulmuştur. Ancak iskelenin kurulduğu dönem ebabil kuşlarının üreme dönemine denk geldiği için, iskele sökülmüş ve dış cephede yapılacak işlemler kuşların göç mevsimine kadar ertelenmiştir. 'Galata Kulesi’ne eklemeler yapıldığını tespit ettik' Çalışmalara başladığımızda, yüzyıllar boyunca Galata Kulesine; yapının özgünlüğü ile uyuşmayan pek çok müdahale ve eklemeler yapıldığını tespit ettik. Galata Kulesi’ni sonradan eklenen unsurlardan kurtarmak ve özgün haline kavuşturarak güçlendirmek amacıyla işe koyulduk. Tarihi yapıya zarar veren; ahşap kaplamalar, sonradan döşenen seramikler, su tesisatları, servis asansörü, akustik kaplamalar, sonradan serilen halılar, alçıpan malzemeler, simülasyon platformu, gibi yapının özgün haliyle ilişkisi olmayan onlarca eklentiyi temizlemeye başladık. Yüklenici firmanın özgün olmayan malzemeyi çıkartırken kullandığı yöntem bizi de çok rahatsız etmiştir. Makine ile yapılan müdahalenin sanki eserin özgün yapının yıkımı şeklinde kamuoyuna yansıtılmasını ise iyi niyetle bağdaştıramıyoruz. Çalışmada, tarihi yapıya değil, çimento harçla örülmüş bölüme müdahale edilmiştir. 'İzinsiz ve kaçak olarak tarihi esere eklenen yapılar arındırılıyor' Yapılması zorunlu bu işlem ne yazık ki, önceki dönemlerde, izinsiz ve kaçak olarak tarihi esere eklenen orijinal dokusunu bozan müdahaleleri yapıdan arındırmak içindir. Yapılan işlem literatürde; ‘çürütme-tümleme’ olarak ifade edilen; tarihi esere sonradan eklenmiş ya da dönem içerisinde onarım yapılamayacak kadar bozulmuş alanlarda yapılan deformasyona uğramış parçaların çıkarılmasına ve tekrar aslına uygun hale getirilmesidir. Kurumumuzun hassasiyeti ile uyuşmayan bir yöntem kullanan yüklenici firma ise uyarılmıştır ve gerekli yaptırım uygulanacaktır. Galata Kulesi bir vakıf eserdir, tüm insanlığın mirasıdır. Restorasyon çalışmalarından sonra Galata Kulesi, sonradan eklenen yapılardan kurtulacak, asli kimliğine kavuşacak, dünya var oldukça yaşayacaktır. Kamuoyunun bu görkemli tarihi esere gösterdiği hassasiyetten dolayı mutluluk duyuyoruz."