Seçim mevzuatında 2019 değişikliği: Pusulalarda mühür kalkıyor, büyükşehirler artıyor

AKP, 16 Nisan referandumunun ardından meclisten geçecek uyum yasaları üzerine çalışıyor. Buna göre, en önemli değişiklikler seçim yasalarında olacak. Seçim sistemi üzerine yapılacak değişikliklerde karar verilememesine rağmen, mevzuat ve seçim sırasındaki işlemlere dair yasal gelişmeler netlik kazanmaya başladı. Cumhuriyet'ten Emine Kaplan'ın haberine göre, yapılması düşünülen bazı düzenlemeler şöyle: 16 Nisan referandumu’nda yaşanan “mühür” krizinin yeniden tartışma konusu olmaması için Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkındaki Yasa’da değişiklik yapılması düşünülüyor. Bu çerçevede, “barkodlu oy pusulası” uygulamasına geçilmesi seçenekler arasında değerlendiriliyor. Eğer bu yönde karar alınması durumunda, oyların kullanılacağı her sandık için farklı barkod belirlenecek, bu sandıklarda kullanılacak oy pusulaları ve zarfların da barkodları sandıkla aynı olacak. Böylece sandık kurullarınca zarf ve pusulalara ayrıca mühür basılmayacak. Oy sayımında sandıktan çıkan barkodlu oy pusulaları ile sandığın barkodu arasında uyum olup olmadığı kontrol edilecek. Siyasi partilerin, oylama sırasında ve sonrasında itirazları da bu barkodlara göre değerlendirilecek. MÜHÜR KALKIYOR Bandrollü oy pusulası uygulamasının tercih edilmemesi durumunda ise Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkındaki Yasa’nın “Geçerli olmayan oy pusulaları’ başlıklı 101. maddesindeki, “arkasında sandık kurulu mührü olmayan oy pusulalarının geçersiz sayılacağı”na ilişkin hükmün kaldırılması üzerinde duruluyor. BÜYÜKŞEHİRLER ARTIYOR AKP, 2014 yerel seçimlerinden önce büyükşehir sayısını 16’dan 30’a çıkarıp bu illeri “bütünşehir” yapmış, büyükşehir belediyesi için yalnızca il merkezindeki seçmenin değil il sınırları içindeki tüm seçmenin oy vermesini sağlamıştı. AKP, Mart 2019’da yapılacak yerel seçim öncesinde yasa değişikliğine giderek “bütünşehir” uygulamasını genişletmeyi planlıyor. Bu çerçevede iki formül üzerinde duruluyor. Seçeneklerden ilki, bir ilin büyükşehir olabilmesi için gerekli olan nüfus kriterinin 750 binden 300 bine düşürmek. Bu formülün yaşama geçirilmesi durumunda 30 olan büyükşehir sayısı artacak. Yeni büyükşehirler de “bütünşehir” kapsamına alınacak. Diğer bir formül ise büyükşehir sayısını 30’da tutarak diğer tüm illeri “bütünşehir” yapmak. Bu seçenek yaşama geçirilirse 81 il ‘bütünşehir’ yapılarak belediye seçimlerinde kırsal kesimdeki seçmenin de il belediye seçiminde oy vermesi sağlanacak.