“Para
Git ve daha yüksek maaşlı bir iş bul ve kendini iyi hisset”
Emeğini satabildiğin kadar elde ettiğin yaşam koşuluna bağımlı kal ve kafanı kaldırma. Sesini çıkarma ve geçmesini bekle…“Para, Uçucudur o
Tut onu iki elinle ve sakla
Yeni araba, havyar, dört yıldızlı hayaller için
Bir de futbol takımı satın alacağım…”
Belki de bir TV kanalı, ya da yap işlet devret köprüler, otobanlar… Seç seçebildiğin kadar. Kur yüksek iken hareket etme, düşmesini bekle. Kerizi silkele, piyasayı yönlendir, iki kelime ile kuru yukarı çıkar ve bekle… Şöyle de olabilir; yolcu garantili bir havaalanı ya da hasta garantili bir hastane veya yakıt ücreti piyasanın çok çok altında olan bir gemicik… “Para, geri dön Ben iyiyim Jack (Jack burada para anlamında) Çek ellerini destemden Para! Bir şanstır o” Orta sınıfa ya da dar gelirli gruba hiç bulaşmayan bir şans… Para parayı çeker ama peki ilk para? “Sakın verme bana o insani melek timsali yapan pis şeyi Yüksek kalitede birinci sınıf seyahatteyim Sanırım Lear Jet’e de ihtiyacım var” 250 Odalı bir saray işimizi görmeyebilir veyahut da Hermes marka bir çanta…“Para
Bir suçtur o
Eşitçe paylaşın ama benim pastama dokunmayın”
Üstünüze çay da yağabilir, bir paket şekerde. 15 bin liralık dükkân kiranız için bin liralık destekte eşitçe paylaştırılmıştır diğerleriyle…“Para, derler ki…
Kaynağıdır günümüzdeki tüm kötülüklerin
Fakat maaşınıza zam isterseniz eğer
Şaşırtıcı olmaz onların
Zırnık koklatmamaları.
Koklatmazlar!”
Koklatmadıkları gibi Kod 29 ile veda edebiliriz ya da 4857 sayılı kanunda yer edinememiş olağan haklarımız için arabulucularla pazarlık ederken buluveririz kendimizi. ABBA da 1976’da piyasaya sürdüğü Arrival albümünde ‘Money, Money, Money’ şarkısında aynı şekilde düşünüyor;“Tüm gece çalışıyorum, tüm gün çalışıyorum
Ödemem gereken borçlarımı ödemek için
Hüzünlü değil mi?
Ve hala hiç bana bir kaç kuruş kalacak gibi görünmüyor
Bu çok kötü
Rüyalarımda bir planım var
Eğer zengin bir adam olsaydım
Bu kadar çalışmam gerekmezdi
Etrafta ahmaklık yapardım ve bir balom olurdu
Para, para, para
Eğlenceli olmalı
Zengin adamın dünyasında”
Bir metanın değer biçimi ile atfettiğimiz değer arasındaki fark üzerine toparlamak istiyorum. ‘Değer’ ‘o’ meta için bizim değerli olduğunu düşünmemizi istedikleri şekilde değerleniyor. Tüketim, kazanmamıza nedensellik veriyorken, kazanmak tüketmemize bağımlı hale geliyor. En kötüsü ise tüm bu sistemler, oluşumlar, ülke ve dünya refahı adına alınmış kararlar belirli bir zümrenin elinden tabana asla yayılmıyorlar. Paranın şekli, formu ve kullanım biçimleri değişiyor ama toplandığı eller değişmiyor. Tüm dünya, değeri üzerine yıllarca konuşabileceğimiz ancak bir yere varmayan maddi koşulların içerisinde yavaşça kendisini, koşar adım sistemi beslemek için doğuyor, yaşıyor ve ölüyor. Yabancılaşmanın içerisinde ‘Adil Para’ var mı sorusunu soruyoruz. Adil para var mıdır? Yok mudur? Bilemiyorum ama bildiğim bir şey var: Kasa hep kazanır. ---- Kaynakça Bordo, M.D., ‘‘Gold Standard’’ The Library of Economics and Liberty https://www.econlib.org/library/Enc/GoldStandard.html Erişim Tarihi 23.07.2021 Conway E. (2015) ‘‘Gerçekten Bilmeniz Gereken 50 Ekonomi Fikri’’ s 62-63, Domingo Yayınevi Köylüoğlu, B. (2021) ‘‘ Bretton Woods 2.0 ve Hayaller’’ https://www.stratejivefinans.com/bretton-woods-2-0-ve-hayaller/ Erişim Tarihi 23.07.2021 TUNCEL, C. O. , 2012. "Finansal Liberalizasyon ve Küresel Krizin Yapısal Nedenleri: Gelişmekte Olan Ülkeler İçin Dersler [Financial Liberalization and the Structural Roots of the Global Crises: Lessons for Developing Cou," MPRA Paper 42422, University Library of Munich, Germany. Erişim Tarihi: 24.07.2021 Şarkıları dinlemek için; Rüçhan Çamay-Para Parra Parrra: https://www.youtube.com/watch?v=X2qboUHEN0o Pink Floyd – Money: https://www.youtube.com/watch?v=-0kcet4aPpQ Abba - Money, Money, Money: https://www.youtube.com/watch?v=ETxmCCsMoD0