Le Monde, Hollanda ile başlayan krizde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın mağduru oynadığını belirterek, Avrupa’nın ‘akıllıca’ yanıt vermesi gerektiğini yazdı. Erdoğan’ın yaklaşan referandum öncesinde yurt dışında yapılması planlanan referandum toplantılarında sadece ‘evet’ oyunu anlatmayı amaçlamadığını, aynı zamanda Avrupa’ya hoş görülmeyecek biçimde hakaretler ederek milli bir duyarlılık oluşturmaya çalıştığını belirten Fransız Le Monde gazetesi, “Başkanlık sistemine geçilmesini öngören anayasa değişikliğiyle Erdoğan’ın güçleri daha da artacak. Türkiye diktatoryal bir Ortadoğu yönetim modeline geçecek” dedi. Referandumda ‘evet’ ve ‘hayır’ oylarının birbirine hayli yakın olduğunu öne süren Le Monde, “Bu nedenle AKP tüm oyların hesabını yaptı ve daha fazla kişiyi ‘harekete geçirmek’ için Avrupa’daki seçmenlere ağırlık verdi” diye yazdı. “Türk cumhurbaşkanı, son günlerde bakanlarını kampanya yapmaya Almanya ve Hollanda’ya ya da Avrupa’da başka bir yere gönderip karşılaştıkları güçlüklere aşırı tepki göstererek ne yaptığını iyi biliyor” diyen Le Monde, “Ülkesinde mağduru oynuyor, en çok seçmeni toplayabilsin diye ‘islamofobik’ ve ‘kibirli’ Avrupalılara karşı milli gururu okşuyor. Ayrıca Türkiye’de Avrupa düşmanlığını tetiklemek istiyor” şeklinde kaydetti. Provokasyon serisi olarak tanımladığı "Batı’da hala Nazizm yaşıyor", "Lahey faşizmin başkenti" gibi yorumların Avrupalılara karşı hoş görülemeyecek hakaretler olduğunu ifade eden Fransız gazetesi, “Erdoğan muhtemelen çok ileri gitti. Avrupa Birliği bunu yok sayıp, muhataplarının hassasiyetleriyle ve tarihi inkarcılıkla oynayan bir adamla ilişkileri ‘normal’ tutabilir mi? Avrupa Birliği Hollanda’yı yaptırımla tehdit eden Erdoğan’ın Türkiye’sine müsaade edebilir mi? Cevap, hayır” dedi. Türkiye’nin ne coğrafi sorunlarının, ne mağduru olduğu ‘terörizm’in, ne Suriyelilere kapılarını açmasının, ne de referandum kampanyasının Erdoğan’ın davranışlarını haklı çıkarabileceği belirtilen Le Monde haber analizini, “Avrupa Erdoğan’a sağlam bir yanıt vermek zorunda. Ama akıllıca olmalı. AKP’nin Avrupa’daki seçim toplantılarını yasaklamak, Erdoğan’ın kendi ülkesinde ifade özgürlüğüne karşı devam eden baskı politikalarını güçlendirmenin ötesine geçmez” sözleriyle  noktaladı.