İstanbul Portföy yöneticisi: 'Arz şokları' nedeniyle korkunç bir gıda enflasyonu geliyor

İstanbul Portföy Makro Stratejisti Berk Dinçtürk, 'arz şokları' nedeniyle yılın son çeyreğinde 'korkunç bir gıda enflasyonu geleceğini' söyledi. BloombergHT'de Akıllı Para yayınında konuşan Dinçtürk'ün açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:

• Önümüzdeki sene finansal piyasaları bir tsunami bekliyor ve bu tsunaminin merkez üssü Japonya olacak. Çünkü enerjide ve gıdada yüzde 80 oranında dışa bağımlı Japonya Merkez Bankası, yükselen enflasyon sebebiyle ardı ardına faiz artırımlarına başlamak zorunda kalacak ve bu da Japonya'nın küresel bazdaki 20 trilyon dolar değerinde carry-trade pozisyonlarının çözülmesine sebep olacak. Riskli varlıklarda büyük satışlar gerçekleşir.
• Neden önümüzdeki sene olur? Çünkü bu sene ABD'de başkanlık seçimi yılı. ABD bu sene piyasalarda bir sarsıntı olmasını istemeyecektir ama bir sonraki finansal krizin de sebebi olmak istemeyecektir. Bunun için truva atı olarak Japonya'yı öne sürecek. 2025 yılında yönetmen koltuğunda ABD, başrolde Japonya Merkez Bankası olacak.

ABD neden küresel enflasyonu yükseltiyor?

• 2025 yılının ikinci yarısına kadar piyasalarda bahar havasının devam edeceğinin görüşündeyim. Biz ABD'nin ne dediğine değil, ne yaptığına bakarsak büyük resmi daha net görürüz. ABD bir yandan enflasyonla mücadele ediyor gibi görünüyor ve para politikasını buna göre belirliyor. Aynı zamanda dünyada iki savaşı körükleyerek enerji, gıda, taşımacılık maliyetlerinin yükselmesine sebep oluyor. O zaman aklımıza şu soru geliyor: ABD enflasyonla mücadele ederken neden küresel enflasyonu yükseltiyor? Geçen hafta FED (ABD Merkez Bankası) toplantısında şu söylendi: "Ben yüzde 2 enflasyon hedefine son üç senede bir kere bile ulaşmasam dahi, haziran ayında bilanço küçültme hızını yavaşlatıyorum ve bu sene için iki faiz indirimine kapıyı açıyorum."
• ABD'nin bu sene faiz indirmek için 840 milyar dolarlık şahane bir gerekçesi var. Ne bu 840 milyar dolar? Bilindiği gibi bütçe açığı 34 trilyon dolar. Bunun yıllık maliyeti 840 milyar dolar. Yani sen borçluysan, borç yükünü hafifletmek için borçlu olduğun para biriminin değer kaybetmesini istersin. ABD de bunu görüyor ve oyunu kuralına göre oynayarak küresel bazda enflasyonu yükseltiyor, borçlarını reel bazda anlamsız hale getiriyor.

'Ben şu an periyodik cetveldeki her şeyi alırım'

• Enflasyonun yükselmesi, yatırım açısından neyle sonuçlanır? Ekonominin canlanması, likiditenin piyasalara geri gelmesi, enflasyonist rejimin geri gelmesi; hisse senetleri için oldukça olumludur, değerli metaller için oldukça olumludur ama emtialar buna ayrıca bayılır.
• Ben şu an periyodik cetveldeki her şeyi alırım. Korkunç bir gıda enflasyonu geliyor. Tarımsal emtialara ayrı bir parantez açmakta fayda var. Geçtiğimiz sene ucuz Ukrayna mallarının Avrupa'ya ihraç edilmesi dolayısıyla Avrupalı çiftçiler protesto ettiler ve bu sene ekin ekmediler. Hindistan'da buğday stokları son 16 yılın en düşük seviyesinde. Rusya buğday ihracatını 1 milyon metrik ton kesti ve Rusya-Ukrayna bölgesinden gübre, üre, ürik asit, amonyumun yüzde 14'ü çıkıyor. Taşımacılık maliyetleri artıyor, girdi maliyetleri artıyor. Brezilya'da kuraklık başlamak üzere. El Nino kasırgası, yılın son çeyreğinde La Nina'ya dönecek.
• Kakao fiyatlarında gördüğümüz tahribat benzer şekilde zorunlu tüketim olan buğday, mısır ve soya fasulyesinde de görülmeye başlayacak. Maalesef yılın son çeyreğinde arz şokları nedeniyle tarımsal emtialarda çok kuvvetli bir yükseliş bekliyorum.