AK Parti'nin az farkla kaybettiği Kars, Iğdır ve Siirt'e 'seçmen yığdığı' iddia edildi. BirGün yazarı Timur Soykan'ın aktardığına göre hem CHP hem de DEM Parti yerel seçimler için ‘taşıma seçmen’ konusunu detaylı inceledi. Buna göre CHP'nin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan sorumlu genel başkan yardımcılığı, 'Yığma Seçmen Raporu' hazırladı. Seçmen listelerinin askıya çıktığı tarihten itibaren 'normal olmayan seçmen hareketliliği'ni anlamak için bir analiz altyapısı oluşturuldu. 'Sorunlu' il ve ilçeler tespit edildi. Hem CHP hem de DEM Parti’nin 'anormal seçmen hareketleri' tespitleri üç ilde yoğunlaştı: Kars, Iğdır ve Siirt.
Bu üç şehirde de cumhur ittifakı ile muhalefet arasındaki oy farkı çok az. Soykan, bu bölgede Türk Silahlı Kuvvetleri’nin 2024 Kış Tatbikatı’nın seçim dönemine denk getirilmesine dikkat çekildiğini belirtti. Tatbikat gerekçesiyle özellikle Kars ve Iğdır’a Türkiye’nin çeşitli bölgelerinden askerlerin getirildiği ve bu şehirlere seçmen olarak kaydedildikleri öne öne sürülüyor.
Üç şehirdeki iddialar şöyle:
Kars
2019 yerel seçimlerinde Kars’ta AKP aday çıkarmamış ve MHP adayını desteklemişti. Seçimi yüzde 29,58 (12 bin 192 oy) oy oranıyla HDP’nin adayı Ayhan Bilgen kazanmıştı. MHP’nin adayı ise yüzde 26,57 (10 bin 954) oy almıştı. Aradaki oy farkı 1238’di.
Seçimden sonra tutuklanan Ayhan Bilgen, İçişleri Bakanlığı tarafından görevinden alınmış ve belediyeye Kars Valisi, kayyım olarak atanmıştı. Bu seçimde de AKP, Kars’ta aday çıkarmadı ve MHP adayını destekliyor.
Soykan'ın aktardığına göre CHP’nin analiz sisteminde sadece seçmen sayılarına bakılmıyor. Bir adreste daha önce kaç seçmenin oy kullandığı ve bu seçimde kaç kişinin oy kullanacağı belirleniyor. Hatta seçmenlerin daha önce hangi şehirde oy kullandığı da sistemde görünüyor. CHP’nin yığma seçmen raporuna göre Kars Merkez ilçeye 2023 Mayıs seçimleri ile 2024 yerel seçimleri arasında 5 bin 472 yeni seçmen kaydedildi. Bunların bir kısmı şehir dışından bir kısmı ilçe ve beldelerden şehir merkezine geldi, bir kısmı ise yeni seçmen.
Buna göre 2023’te 13 kayıtlı seçmen görünen Cumhuriyet Mahallesi’ndeki orduevinde bu seçimde 2 bin 784 seçmen kaydedilmiş. Bu seçmenlerin tamamı 20-35 yaş aralığında ve erkek. Oy kullanabilen subay, uzman çavuş ya da sözleşmeli erlerden oluşuyor.
DEM Parti’nin incelemesine göre ise Kars merkezde 3 bin 500 'taşıma seçmen' var. Orduevindeki seçmen sayısı ise 3 bin 5 kişi.Iğdır
2019 yerel seçimlerinde AKP, Iğdır’da aday çıkarmamış ve MHP adayını desteklemişti. Iğdır’ı HDP’nin adayı yüzde 50,10'la (22 bin 227 oy) kazanmıştı. MHP’nin adayı ise yüzde 46,68'le (20 bin 713 oy) ikinci olmuştu. Aradaki oy farkı 1514’tü. HDP’li Belediye Başkanı Yaşar Akkuş 15 Mayıs 2020’de tutuklandı ve belediyeye kayyım atandı.
2024 seçimlerinde MHP aday çıkarmadı ve AKP adayına destek verecek.
DEM Parti seçmen kayıtlarını inceledi ve Mayıs 2023’deki seçimde Iğdır’da oy kullanmayan 4 bin 361 kişinin Iğdır merkezde seçmen yapıldığını açıkladı. DEM Parti Iğdır Milletvekili Yılmaz Hun, “Bu taşıma seçmenlerin çok büyük çoğunluğu 20-25 yaş arasındaki asker ve polisler. Örneğin bazıları Mayıs’taki seçimde Kayseri’de oy kullanmış. Bir kısmı Afrin’de görev yapmış” dedi.Taşıma seçmen arasındaki askerlerin kış tatbikatı ve güvenlik önlemi gerekçesiyle Iğdır’a getirildiği iddia ediliyor.
CHP’nin analiz sistemine göreyse Iğdır Merkez ilçeye 2024 Mart-2023 Mayıs arası anormal gelen seçmen sayısı 3 bin 50. Rapora göre Pir Sultan Abdal Mahallesi’ndeki bir adreste 1345 yeni seçmen kaydedildi. Aynı mahalledeki bir başka adrese ise 1257 erkek seçmen yeni geldi. Atatürk Mahallesi’ndeki bir adreste ise 753 erkek seçmen yeni kayıt edilmiş görünüyor.
DEM Parti’nin tespitine göre Konak Mahallesi’ndeki il emniyet müdürlüğü binasına 743 seçmen kaydedilmiş. 2023 seçiminde il emniyet müdürlüğü binasında kayıtlı seçmen yoktu.
Soykan'ın aktardığına göre Iğdır’da cumhur ittifakının 'açık ara üstünlüğünün olduğu' ilçelerden merkeze seçmen kaydırıldığı da iddia edildi. DEM Parti’nin raporuna göre ilçelerden bin 163 seçmen Iğdır merkeze kaydırıldı. Bu kişilerin 943’ü genel seçimde Aralık ilçesinde oy kullanmış ve 2024 yerel seçiminde Iğdır merkezde oy kullanacaklar. Aralık ilçesinde HDP’ye hiç oy çıkmıyor ve AKP, 2019’da yüzde 56,39 oranıyla seçimi kazanmıştı. Yılmaz Hun, “Aralık ilçesinde 4 bin seçmen var ve bin seçmen Iğdır Merkez’e geliyor. Yani ilçeden Iğdır’a çok büyük bir göç yaşanmış olması gerekir ama öyle değil. Nüfus mühendisliği yapılıyor ve halk iradesi mobil seçmenlerle gasp edilmek isteniyor” diye konuştu.Ayrıca Mayıs 2023’te yurtdışında oy kullanan yurtdışı seçmen kütüğüne kayıtlı 1186 seçmenin 2024 seçimlerinde Iğdır merkezde oy kullanacak şekilde kaydedildiği ortaya çıktı.
Siirt
2019 yerel seçimlerinde HDP yüzde 48,36'yla (33 bin 227 oy) belediye başkanlığını kazandı. AKP’nin adayı oyların yüzde 46,01’ini (31 bin 611) aldı. Aradaki fark 1616 oy. Mayıs 2020’de HDP’li belediye başkanı gözaltına alındı ve Siirt Valisi, belediyeye kayyım olarak atandı.
CHP’nin raporuna göre Siirt Merkez'e 2023 Mayıs-2024 Mart arası 'anormal gelen' seçmen sayısı 5 bin 46.Barış Mahallesi’ndeki bir adrese 1710 erkek seçmen, aynı mahalledeki diğer adrese 703 erkek seçmen, yine Barış Mahallesi’ndeki bir diğer adrese 672 erkek seçmenin kaydedildiği raporda yer alıyor. Yeni Mahalle’deki bir adrese 1944 erkek seçmenin kaydedildiği tespit edildi. Doğan Mahallesi’ndeki bir adreste ise 1940 seçmen yeni taşınmış görünüyor.
DEM Parti ise Siirt’e 6 bin 643 'taşıma seçmen' getirildiğini öne sürüyor. Bu seçmenlerin büyük çoğunluğunu asker, polis ve korucular oluşturuyor. İncelemede Emniyet Müdürlüğü Özel Harekat Şube Müdürlüğü’nde mayıs ayında yedi seçmen görünürken 2024’te bu sayının 1989’a yükseldiği anlatılıyor.CHP’nin analiz raporuna göre Kars, Iğdır ve Siirt’in tüm ilçelerine 17 bin 619 erkek seçmen ve 87 kadın seçmen taşındı.
DEM Parti’nin incelemesinde Hakkari, Batman’daki ilçelere de çok sayıda 'taşıma seçmen' kaydedildiği öne sürüldü. Hatta bazı ilçelerde 'taşıma seçmen' sayısı, ilçedeki normal seçmen sayısını geçti.DEM Parti Eş Genel Başkan Yardımcısı Rüştü Tiryaki’nin açıklamalarına göre Hakkari Çukurca’nın Yeşilçeşme Mahallesi’nde 5 bin 57 seçmen var ve sadece 801’i Hakkarili. Buradaki adreslerden birinde 14 Mayıs 2023 seçiminde sadece tek seçmen var ama 2024’te 923 seçmen bu adrese kaydedilmiş. Batman Hasankeyf, Gerçüş gibi ilçelere de çok sayıda seçmenin taşındığı iddia ediliyor.
