İki ülke arasındaki askeri ve güvenlik işbirliğini yeni bir aşamaya çıkaran anlaşma, 8 Şubat’ta Ankara’da imzalanmıştı.
Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud, anlaşmanın Somali’de 'terörizm, dış tehditler, korsancılık ve yasa dışı balıkçılıkla mücadele ile kıyıların korunmasını ve deniz kaynaklarının geliştirilmesi gibi konularda iş birliğini kapsadığını' söylemişti.
İki ülke arasında 'ortak bir deniz kuvveti' oluşturulacağını açıklayan Mahmud, bu kuvvetlerin, Somali sularını 10 yıl boyunca 'koruyacağını ve deniz kaynaklarının gelişmesine katkı sağlayacağını' açıklamıştı.
'Sisi, Etiyopya’ya SİHA satışı yapılmaması isteğini Erdoğan'a iletti'
Toprak, haftalık yayınladığı raporda anlaşmayla 'bir süredir geri planda kalan Afrika açılımının yeniden canlandırılacağı, Mısır'la iş birliği arayışlarının başladığını' söyledi.
Somali’nin sınır komşusu Etiyopya'nın, Nil nehri suyunun paylaşımı nedeniyle Mısır'la gerildiğini hatırlatan CHP'li vekil, şöyle devam etti: "Mısır’ın Assuan barajından daha büyük kapasitedeki baraj nedeniyle Etiyopya’nın ulaşacağı enerji, sulama, üretim gücü Mısır’ı zorlayacak. Bölgesel rekabette Etiyopya’yı öne geçirme ihtimalini artıracak. Rönesans barajı tam kapasite faaliyete geçtiğinde, barajda tutulacak su nedeniyle Mısır’ın Nil nehrinden aldığı sudaki payı ciddi ölçüde azalacak. Ekonomide, tarımda, turizmde, vb. su kaynaklı sıkıntılı bir tablo ortaya çıkacak.
İktidar, Mısır’da İhvan’a destek verdiği, Sisi yönetimiyle diplomatik ve siyasi bağların kesik olduğu dönemde Etiyopya'yla yakın ilişki kurarak, bu ülkeye Rönesans barajının korunması ve Mısır’a karşı savunma amaçlı İHA ve SİHA satışı yaparak Mısır’ın tepkisini çekmişti. Şimdi gelinen noktada Mısır'la normalleşmenin ilerlemesi için Kahire ziyaretinde Mısır’a da Etiyopya’ya karşı SİHA satışı önerildi. Mısır medyasına göre Sisi yönetimi bu öneriye mesafeli ancak Etiyopya’ya SİHA satışı yapılmaması isteğini cumhurbaşkanına iletti."
'Etiyopya ile Türkiye bölgede karşı karşıya gelebilir'
Etiyopya ile Mısır arasındaki Nil nehri kaynaklı gerilimin yanı sıra Etiyopya ile Somali arasında da Kızıldeniz’e erişim nedeniyle sorunlar olduğunu söyleyen Toprak, şunları dedi:
"Eritre’nin bağımsızlık ilanı sonrasında denize erişimi kalmayan Etiyopya, Cibuti ile anlaşıp bu ülkeden liman kiralayarak denize çıkış sağladı. Somali’den ayrılıp bağımsızlık ilan eden Somaliland yönetimiyle de liman anlaşması imzalayan Etiyopya, deniz kuvvetlerini Kızıldeniz’e çıkartma hazırlığında. Birleşmiş Milletler ve bölge ülkelerinin tanımadığı Somaliland, Etiyopya’ya liman kiralayarak uluslararası tanınma peşinde. Etiyopya da Somaliland üzerinden Kızıldeniz’e çıkarak, Mısır ile rekabet ve uluslararası sulara açılmayı hedefliyor.
Somali'yle imzalanan 10 yıllık deniz savunma anlaşması ve Mısır'la normalleşme, Sahra altı Afrika ülkelerinde yeni iş birliklerinin yanı sıra Etiyopya ile Türkiye’yi bölgede karşı karşıya getirebilir. İlerleyen süreçte Türkiye, Mısır-Somali-Etiyopya geriliminde, Nil nehri suyunun paylaşımı çatışmaları ve Kızıldeniz’deki güç savaşları rekabetinde askeri açıdan taraf ölmek zorunda kalabilir."