CHP İstanbul Milletvekili ve Genel Başkan Koordinatör Başdanışmanı Erdoğan Toprak, mülkiyet ve miras hakkının anayasada hüküm altına alındığını belirterek, “Atatürk’ün miras hakkına, dileğine, vasiyetine ve anayasaya saygı duyulmalı. Ekonomik zorlukları aşmak için yapılması gereken Atatürk’ün mirasına dokunmak değil, israftan kaçınmak, tasarruf etmektir” dedi.
CHP’li Toprak, daha önce 1980 darbe yönetiminin, ondan önce de Menderes hükümetinin el koyduğu ancak yüksek yargıdan dönen İş Bankası’ndaki Atatürk hisselerinin yeniden siyaset malzemesi yapılmasının miras hukukuna, anayasaya ve Atatürk’ün vasiyetine saygısızlık olduğunu belirterek şunları söyledi:
“Gazi Mustafa Kemal Atatürk, ülkemizin kurucusu, imkânsız şartlar altında bir ulus, çağdaş bir ülke kurmuş, müstesna bir lider. 81 milyonun ortak değeridir. Torunlarımızın torunlarının kendisine şükretmesi gerekirken; bir dileğine, resmi vasiyetine, saygısızlık edilmemeli. Artık herkesin bildiği üzere CHP zaten bu hisselerden hiçbir menfaat sağlamıyor, bankanın ticari kararlarına da karışmıyor. Sadece Atamızın vasiyetinin yerine getirilmesinin denetimini yapıyor.
Meselenin manevi kısmı böyle. Ancak bir de hukuki boyutu var. Miras hakkı, Anayasamızın 35. Maddesi hükmüyle açık bir şekilde koruma altına alınmıştır: ‘Herkes, mülkiyet ve miras haklarına sahiptir!'
Atatürk, vasiyetnamesinde açıkça İş Bankasında sahip olduğu hisseleri CHP’ye devretmiştir. Gelirlerini de eşit payda; Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu arasında paylaşılacağını düzenlemiştir. Bu düzenlemeler de Anayasamızın 134. Maddesinde koruma altında alınmıştır:
Anayasa Madde 134: Türk Dil Kurumu ile Türk Tarih Kurumu için Atatürk’ün vasiyetnamesinde belirtilen mali menfaatler saklı olup kendilerine tahsis edilir.
Konu, Anayasamızda son derece açıktır. Zaten benzer bir kanun girişimi karşısında, Anayasa Mahkemesi 1963’de kanunu; ‘mal ve mülk edinme hürriyeti, insan haklarının en esaslılarından biridir’ kararıyla iptal ederek, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesine atıfta bulunmuştur. O dönemde çıkarılan bu kanunun ‘Atatürk’ün bağış ve vasiyet haklarını ihlal eden, Anayasa teminatı altındaki mülkiyet ve miras haklarını yok eden bir tasarruf’ olarak nitelemiştir.
Atamızın mirasına hep birlikte sahip çıkmalıyız. Vasiyetnamenin sebebi (Madde 134, 1. fıkrada izah edildiği üzere); Atatürk vizyonunun, çağdaşlık ve aydınlığın doğru anlatılması, Türk dil ve kültürünün de dünyada daha etkin hale getirilmesidir. Bu vizyonun önemini doğru anlamak gerek. Bu Türkiye’nin dünyada “yumuşak gücünü” ve etki alanını arttırmakla ilgili bir vizyondur.
Evet, ülkemiz çok zor bir ekonomik dönemden geçiyor, ancak yapılması gereken Atamızın mirasına dokunmak değil; doğru yapısal reformları yapmak, tasarruf etmek, israfı kesmek ve doğru şekilde bu krizi aşmaktır. Bu Kurum’lara geçen yıl İş Bankası temettüsünden gelen pay yılda en fazla 150 milyon TL’dir (25 milyon Dolar); bu rakamın 10 mislini, devletteki israfı biraz kısarak tasarruf etmek mümkündür.”