MEHMET BARAN KILIÇ
@MehmetBaranKl
[email protected]
Yeni eğitim-öğretim yılının başlamasına az bir süre kaldı. Öğrencilerin en büyük sorunlarından birisiyse barınma.
Özellikle şehir dışından okumaya gelen öğrencilerin barınmak için en büyük seçeneği yurtlar. Ancak yurtlarda da çok sayıda sorun var.
Öğrenci sayısı artmasına rağmen yurt kontenjanları aynı oranda artmıyor. Bu da bazı öğrencilerin dışarıda kalması anlamına geliyor. Ayrıca yurtlarda hijyen, sağlık ve beslenme gibi birçok alanda problem bulunuyor.
Öğrenciler de geçtiğimiz dönemlerde bu şartları protesto etmiş, ülke çapında eylemler düzenlemişti.
Gençlik ve Spor Bakanlığı 'anlamlı sayıda' KYK yurdu açmayıp var olan yurtlara yatak ekleterek kontenjanı artırırken, dernek ve vakıflara ait yurt sayısı giderek artıyor...
PolitikYol, yurt sayılarını ve yatak kontenjanını resmi raporlardan derledi.
Yurt sayısı aynı ama yatak sayısı artıyor
29 Eylül 2023'te yayınlanan Milli Eğitim Bakanlığı Örgün Eğitim İstatistikleri Raporu'na göre son yedi eğitim-öğretim dönemindeki KYK yurtlarının sayısı şöyle:
- 2016-2017: 748
- 2017-2018: 790
- 2018-2019: 777
- 2019-2020: 793
- 2020-2021: 773
- 2021-2022: 776
- 2022-2023: 785
Aynı dönemlerde KYK yurtlarındaki yatak kontenjanıysa şu şekilde oldu:
- 2016-2017: 612 bin 22
- 2017-2018: 668 bin 17
- 2018-2019: 674 bin 672
- 2019-2020: 703 bin 175
- 2020-2021: 695 bin 834
- 2021-2022: 759 bin 838
- 2022-2023: 876 bin 942
Son yedi eğitim-öğretim döneminde KYK yurtlarının sayısında iniş ve düşüşler olsa da anlamlı bir değişiklik yaşanmadı ancak yurtlardaki yatak sayısı 2016'dan 2023'e 260 binden fazla arttı. Sadece 2021-2022 dönemiyle 2022-2023 dönemi karşılaştırıldığında bile yatak sayısında yaklaşık 120 bin artış var.
Aynı raporda, her yurda ait tek tek yatak sayısı da yer alıyor. Yurtlardaki yatak sayıları 100'lü sayılardan başlayıp 6 bine kadar çıkıyor.
Son iki dönemdeyse 9 KYK yurdu hizmete açıldı. Bu da yurt başına 13 binden fazla kontenjan demek ancak bu büyüklükte yurtlar yok. Bu da var olan yurtlardaki yatak sayılarının artırıldığı anlamına geliyor.
Öğrenciler de dönem dönem var olan yurtlara fazladan yatak eklenmesini ve bu nedenle öğrencilere ayrılan kişisel alanın azalmasını protesto etmişti.
Dernek ve vakıf yurtlarının kontenjanı 270 bin
2022-2023 döneminde 3 bin 98 dernek yurdu, 416 vakıf yurdu, 330 şahıs yurdu ve 670'i ticari olmak üzere toplam 4 bin 588 yurt hizmet verdi. Bu yurtlardaki toplam yatak sayısıysa 445 bin 812.
Dernek ve vakıf yurtlarındaki yatak sayısıysa 270 bin 559, ancak 166 bin 501 yatak boşta.
Diğer dönemlerdeki dernek ve vakıf yurtlarının toplam sayısıyla bu yurtlardaki yatak sayısı şu şekilde:
- 2016-2017:2 bin 688 yurt - 211 bin 441 yatak
- 2017-2018: 2 bin 843 yurt - 226 bin 352 yatak
- 2018-2019: 3 bin 41 yurt - 246 bin 817 yatak
- 2019-2020: 3 bin 155 yurt - 261 bin 636 yatak
- 2020-2021: 3 bin 310 yurt - 263 bin 923 yatak
- 2021-2022: 3 bin 470 yurt - 271 bin 939 yatak
Bakanlıktan vakıf ve dernek yurtlarına destek
Gençlik ve Spor Bakanlığı'nın yayınladığı ‘2024-2028 Stratejik Plan’ raporuna göre 'Özel barınma hizmeti veren kurumların kalite standartlarını belirlemek, vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve kamu yararına çalışan derneklere ait yükseköğrenim yurtlarında barınan öğrencilere beslenme ve barınma yardımı yapmak' amacıyla 14 milyar lira bütçe ayrıldı.
Bunun haricinde de bakanlıktan vakıf ve yurtlara destek yağıyor. Örneğin bakanlık bütçesinden 'kar amacı gütmeyen kuruluşlara' 1 milyar 13 milyon 466 bin 339 lira aktarıldı. 2024 yılı içinse ‘kar amacı gütmeyen kuruluşlara’ aktarmak için 1 milyar 325 milyon 4 bin lira ödenek alındı. Ocak-Haziran 2024 dönemindeyse bu kuruluşlara 699 milyon 71 bin 530 lira aktarıldı.
