Türkiye ile Suriye arasında güven problemi

Suriye yönetimi uzun zamandır Türkiye’den somut adımlar atmasını bekliyor. Sadece bir fotoğraf vermenin ve Erdoğan’a iç politik malzeme sağlamanın bir anlamı olmadığını düşünüyorlar ve daha fazlasını (somut adım) bekliyorlar.

Loading...

Son zamanlarda Türkiye ile Suriye arasında diyalogun tekrar başlayabileceği haberleri yeniden artmaya başladı. Özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “silbaştan yapacağız” anlamındaki sözleri sonrası iki ülke arasında görüşmelerin canlanacağı ve hatta Erdoğan - Esad el sıkışma fotoğrafının görüleceği beklentisi Türkiye tarafında arttı. Ancak dikkat edilirse Şam tarafından aynı heyecan ile haberler ya da açıklamalar yapılmıyor. Nedeni Suriye’nin güvensizliği. Türkiye yaklaşık on yıldır uyguladığı dış politika nedeniyle bölge ülkeleri tarafından da eleştiriliyor. Öyle ki bu eleştiriler zaman zaman “Türkiye’nin bu ülkelerin iç işlerine karıştığı” suçlamalarına kadar varıyor. En sert bakış ise Suriye’den. Suriye Türkiye’yi 2011’den bu yana yaşadığı kanlı sürecin en büyük sorumlularından biri olarak görüyor. Bu nitelendirmede eski dışişleri bakanı ve Başbakan Ahmet Davutoğlu ve Cumhurbaşkanı Erdoğan öne çıkıyor. Erdoğan “diplomaside sürekli küslük olmaz” diyor ama Türkiye Suriye arasında yaşanan sorun Mısır ya da BAE ile yaşanandan çok farklı. Bu ülkeler ile “küslük” üzerinden okunabilecek bir süreç varken Suriye ile “savaşın bir tarafı olmak, daha doğrusu yönetime karşı savaşan tarafta yer almak” gibi bir durum söz konusu. Yani aslında Suriye yönetimine savaş açmışız. Bu nedenle Esad’ın Erdoğan ile “el sıkışması” kolay değil. Ve yine aynı nedenle Suriye yönetimi Erdoğan’ın attığı her adımın arkasında bir kötü niyet arıyor. Esad daha önce “kardeşimdi” üzerinden çok geçmeden “kanlı diktatör” haline geldi. Dolayısıyla Şam kendisine o dönemde gösterilen ilginin bir hesap ile olduğunu tecrübe ile gördü. Bu nedenle “acaba şimdi de aynı niyet mi söz konusu?” sorusu Şam’ı meşgul ediyor. Bundan sonrası için böyle olmasa bile yaşanan yıkımdan, akan kandan sonra Türkiye’ye el uzatmak Esad için kolay değil. Bunu kendi kamuoyuna anlatması da gerekiyor. Suriye’nin de Türkiye’ye ihtiyacı olduğu aşikâr. Türkiye ile kurulacak bir diyalog yönetimin meşruiyeti açısından yeni bir adım olacak ancak yine de Suriye bu kez adımlarını dikkatli atmaktan yana. Suriye yönetimi bu nedenle son günlerde basında yer alan haberlerden bağımsız olarak uzun zamandır Türkiye’den somut adımlar atmasını bekliyor. Sadece bir fotoğraf vermenin ve Erdoğan’a iç politik malzeme sağlamanın bir anlamı olmadığını düşünüyorlar ve daha fazlasını (somut adım) bekliyorlar. Bu adımların başında ise Türkiye’nin destek verdiği silahlı örgütlerden desteğini çekmesi ve şartsız şekilde Suriye topraklarından çekilmesi var. Bunların dışında Türkiye’nin atmayı teklif ettiği / edeceği adımlar Şam açısından tatmin edici değil ve çeşitli ihtimallere açık olduğu için güven telkin etmiyor. Bu çerçeve içinde Şam Türkiye’nin normalleşme niyeti / adımlarına kuşku ile yaklaşıyor. İşte bu ve benzer nedenler ile Türkiye’den verilen mesajlara Şam’dan soğuk karşılık veriliyor.