Şanlıurfa’da MHP’nin işi zor, CHP yükselişte…

CHP, oy oranını artırıyor Şanlıurfa’da ve bu artışın bir trend haline gelmiş olması en önemli detay. Önümüzdeki seçimlerde bir milletvekili alması büyük bir ihtimal CHP’nin...

Loading...

Şanlıurfa’nın iki milyon nüfusu var ve on dört milletvekili bulunuyor. 2018 genel seçimlerinde on dört vekilin sekizi AK Parti’den, dördü HDP’den, biri CHP’den, biri ise MHP’den meclise girmeye hak kazanmıştı. Malatya’da nüfus olarak Haliliye, Eyyübiye, Siverek, Karaköprü ve Viranşehir iki yüz binden fazla nüfusuyla öne çıkıyorlar. Şanlıurfa ekonomisi büyük ölçüde tarıma ve hayvancılığa dayanmakta. Şanlıurfa halkının temel geçim kaynaklarından bir diğeri ise mevsimlik tarım işçiliği. Şanlıurfa nüfusunun yerlilik oranı incelendiğinde nüfusun %96’sının Şanlıurfalı olduğu tespit ediliyor. Malatya, çoğunlukla Diyarbakır, Adıyaman ve Gaziantep’ten göç alan bir şehir. Malatya’da Kürt  yurttaşlar Halfeti, Suruç, Siverek, Viranşehir ve Ceylanpınar ilçelerinde yoğun olarak yaşamakta. Arap yurttaşlar ise Akçakale ve Harran’da oldukça yüksek oranda ikamet etmekteler. Aşağıda 2018 genel seçimlerinde alınan milletvekilliği sonuçlarına göre hazırlanan grafik ve harita bulunuyor. 2018 Genel seçimlerinde AK Parti %52 oy oranıyla birinci parti ve ardından %29,3 ile HDP geliyor. Üçüncü sırada %9,2 ile MHP bulunurken. CHP’nin %3,4, İYİ Parti’nin ise %1,8, Hüda-Par’ın %1,6 oy oranı bulunuyor.

• Eyyübiye, Akçakale ve Haliliye ilçeleri AK Parti’nin Şanlıurfa’da en yüksek oy oranına eriştiği ilçeler. Bu üç ilçede Ak Parti’nin oy oranı %63 seviyesinde 2018 genel seçimlerinde. Halfeti, Suruç ve Ceylanpınar ise AK Parti’nin en düşük oy aldığı ilçeler.
• CHP, sadece Hilvan’da %10’dan fazla oy alabiliyor. Harran ve Akçakale’de ise %1’den daha düşük seviyede.
• HDP, Suruç, Ceylanpınar, Halfeti ve Viranşehir’de birinci parti durumunda. Akçakale ve Harran ise en az oy aldığı iki ilçe.
• MHP, 2018 genel seçimlerinde %6,4 oranında oy arırdı. En yüksek oy aldığı üç ilçe Harran, Akçakale ve Haliliye’dir.

  ŞANLIURFA’DA MAHALLE BAZLI DEĞİŞİMLER Şanlıurfa’da AK Parti, MHP, CHP’nin yoğun oy aldığı mahalleler bulunuyor. 2011’den 2018 seçimlerine kadar Şanlıurfa’da partilerin önde oldukları mahalle sayılarını incelediğimiz analizin grafiği aşağıdadır.

• 2011 genel seçimlerinde Şanlıurfa’da bulunan mahallelerin %82’sinde AK Parti’nin üstünlüğü vardı. AK Parti, önde olunan mahalle sayısında da yapılan son dört genel seçimin hepsinde en fazla mahallede birinci olan parti Şanlıurfa’da. 2022 Temmuz itibariyle AK Parti’nin 2018 genel seçimlerine göre 65 mahallede üstünlüğünü kaybetmesi beklenmektedir. AK Parti 2022 itibariyle birinci olunan mahalle sayısında hala daha ilk sırada. Ak Parti’nin 2018 genel seçimlerinde en yüksek oy aldığı mahalleler (500 ve üzeri seçmen) ise şunlar:

1. Siverek-Böğürtlen Mahallesi: %99,8
2. Akçakale-Aşağıdere Mahallesi: %99,5
3. Siverek-Gülpınar Mahallesi: %99,4

• CHP’nin önde olduğu mahalleler çoğunlukla Hilvan, Halfeti ve Siverek’te bulunuyor. Partinin önde bulunduğu yirmi mahallenin tümünde Kürt yurttaşlar yaşamakta. CHP’nin önde olunan mahalle sayısında diğer partilere göre çok daha stabil bir durum var. 2018 genel seçimlerinde en yüksek oy aldığı mahalleler sıralanmıştır.

1. Hilvan-Gülaldı Mahallesi: %97,5
2. Hilvan-Kavaklık Mahallesi: %92,5
3. Hilvan-Gelenek Mahallesi: %72

• MHP’nin oy oranı artış gösterdi 2018 genel seçimlerinde ve önde bulunduğu mahalle sayısı da yüz otuz sekiz oldu. 2015 Kasım seçimlerinde Şanlıurfa genelinde on bir mahallede birinci parti olan MHP, 2018 genel seçimlerinde önde olduğu mahalle sayısını on katından fazla bir noktaya taşıyor. Bu mahalleler çoğunlukla Akçakale ve Harran’da bulunuyor.. 2022 Ağustos itibariyle otuz yedi mahallede MHP’nin birinci olması bekleniyor. MHP’nin en çok oy aldığı üç mahalle aşağıda sıralanmıştır.

1. Birecik-Akpınar Mahallesi: %100
2. Harran-Savacık Mahallesi: %93,7
3. Harran-Bellitaş Mahallesi: %92,9

 

• HDP’nin Şanlıurfa’daki oylarında 2018 genel seçimlerinde değişmemiş. Ancak HDP, Kürtlerin yoğunlaştığı mahallelerde oy kaybetmiş 2018 seçimlerinde. HDP’nin en fazla oy aldığı üç mahalle aşağıda sıralıdır.(Nüfusu 500 ve üzeri)

1. Viranşehir-Arıtır Mahallesi: %98
2. Viranşehir-Kadıköy Mahallesi: %96,6
3. Siverek-Karakoyun Mahallesi: %95,9

PARTİLERİN ÖNDE OLDUKLARI MAHALLELERDE OY GEÇİŞLERİ Bu başlık altında Şanlıurfa’da AK Parti, CHP ve MHP’nin 2011 seçimlerinde en yüksek oy oranına ulaştıkları 100 mahalle belirlendi ve her partinin yüksek oy aldığı mahallelerde 2011-2018 genel seçimleri arasındaki oy geçişleri tespit edildi. İlk analiz 2011 genel seçimlerinde AK Parti’nin en yüksek oy oranına ulaştığı 100 mahalle için yapılacak ve aşağıdaki grafik AK Parti’nin Şanlıurfa’da en yüksek oy oranına ulaştığı 100 mahallenin son dört genel seçimdeki sonuçlarını göstermekte. 2011 seçimlerinden 2018 seçimlerine kadar AK Parti’nin oy kaybı 27,6 puan.

• 2011-2018 arasında yapılan seçimlerde AK Parti oyları en yüksek oy aldığı yüz mahallede %90,1 ile %62,4 arasında değişmekte ve en düşük oyu 2018 genel seçimlerinde alıyor.
• 2015 Haziran seçimlerinde AK Parti, MHP ve HDP ve CHP’ye oy kaybediyor. 2015 Kasım ayında hem 2015 Haziran hem de 2018 genel seçimlerinde belirlenen mahallelerde oy oranını kısmi de olsa artırıyor.
• 2015 Haziran seçimlerinde AK Parti’den HDP’ye %8 civarında oy transfer olmuş görünmekte.
• 2018 genel seçimlerinde AK Parti yüksek oy aldığı mahallelerde MHP’ye %22 civarında oy kaybı var.

  CHP, 2011’den 2018’e gelindiğinde %8 oranında oy kaybediyor.

• Şanlıurfa’da CHP’nin en fazla oy aldığı yüz mahallenin ortalama sonuçlarında birinci parti değil hiçbir seçimde. 2015 Haziran seçimlerimde CHP’den HDP’ye %13 civarında oy kayması var. 2015 Haziran seçimlerinden itibaren ise CHP oyları devamlı artıyor ve toplam artış %6 düzeyinde.

  MHP, 2011 seçimlerinde en fazla oy oranına sahip olduğu yüz mahallede 2018’de birinci parti oluyor. Aşağıdaki grafik 2011 seçimlerinde MHP’nin Şanlıurfa’da en fazla oy aldığı yüz mahallenin 2018’e kadar değişen aritmetiğini göstermektedir.

• Belirlenen yüz mahallede AK Parti 2011 seçimlerinde birinci durumda. 2015 Haziran seçimlerinde AK Parti’nin MHP’ye %9 civarında oy kaybetmesine rağmen AK Parti bu bölgelerde üstünlüğünü %1,3 farkla sürdürüyor. 2018 genel seçimlerinde ise AK Parti’den MHP’ye %17 oy geçişi var.
• CHP’de süreç içerisinde oy oranını %3,2’den %4,4’e taşımış görünmekte.
• İYİ parti belirlenen yüz mahallede Şanlıurfa ortalamasının çok üzerinde bir oy oranına sahip.

TEMMUZ 2022 İTİBARİYLE ANKET VERİLERİ IŞIĞINDA ŞANLIURFA’DA SEÇİM ARİTMETİĞİ Aşağıdaki grafikte Şanlıurfa’da partilerin bugünkü tahmini oy oranları yer almaktadır. Tahmin edilen sonuçlar kamuoyu araştırmalarında “Bu Pazar bir seçim olsa oyunuzu hangi partiye verirsiniz?’’ ve “2018 genel seçimlerinde hangi partiye vermiştiniz?” sorularına verilen cevaplardan oluşan anket verilerinin geçmiş seçim sonuçlarındaki bölgesel ağırlıklar kullanılarak ilçelere göre dağıtılması ve ardından ilçelerin seçmen sayısı ile oranlanmasıyla il genel sonucu elde edilmiştir. Aşağıdaki tabloda partilerin ilçeler bazında tahmin edilen oy oranları verilmiştir. Renklendirilen sütunlardaki partiler o ilçede birinci parti olmuştur. Güncel anket verilerinin 2018 seçimlerinde oluşan ağırlığa göre dağıtılması sonucunda Şanlıurfa’da; Ceylanpınar, Halfeti, Suruç, Viranşehir ilçelerinde HDP birinci sırada görünüyor. Diğer tüm ilçelerde ise AK Parti önde.                    Ağustos 2022 Şanlıurfa Genel Seçim Tahminleri

• Anket verilerine göre 2018’den bu yana AK Parti’de %9, HDP’de %0,4, MHP’de ise %3,6 civarında oy kaybı tahmin edilmekte.
• Temmuz 2022 verilerine göre CHP %3,2, İYİ Parti %4,6 oy artırmakta.
• Yeni kurulan partilerden ise Deva Partisi %1,8 Gelecek Partisi %0,7, Zafer Partisi %2,4, Yeniden Refah Partisi %1 oy oranına ulaşmakta.

BUGÜNKÜ ARİTMETİKTE MİLLETVEKİLİ DAĞILIMI NASIL OLUR?   Milletvekilliği seçiminde Kahramanmaraş’taki dağılımın nasıl olabileceğine dair 3 ayrı senaryo var.

1. Tüm partiler ayrı listelerle seçime katılıyor.
2. Cumhur İttifakı ortak liste (Ak Parti+MHP+BBP), Millet İttifakı (CHP+İyi Parti+DP), 3.İttifak (SP+DEVA+GP), HDP
3. Cumhur İttifakı (Ak Parti+MHP+BBP), 6’lı İttifak (CHP+İyi Parti+DP+SP+DEVA+GP), HDP

Senaryo-1 Tüm partilerin ayrı ayrı seçime katıldığı bu senaryoda milletvekili dağılımı aşağıdaki gibi oluyor. Senaryo-1’de AK Parti yedi, HDP 5, CHP ve İYİ Parti bir milletvekili kazanmakta. Cumhur İttifakı yedi, Millet İttifakı iki milletvekiline sahip olmakta şehirde. %14,8 oranındaki oy ise parlamentoya milletvekili gönderememiş görülmekte. MHP, milletvekili kazanmayı 1300 oy farkla kaybediyor. Senaryo-2 Senaryo-2’de Cumhur İttifakı ortak liste ile seçime katılıyor ve muhalefette İYİ Parti, CHP ve DP ortak liste ve SP, DEVA, GP ise kendi aralarında farklı bir ortak listeyle seçime katılıyor. HDP ise senaryo-1’de olduğu gibi seçime tek başına katılıyor.      

• Bu senaryoda iktidar-muhalefet dengesinde milletvekili sayısı açısından Cumhur ittifakı lehine bir milletvekili artış var. AK Parti, MHP ve BBP’nin listelerde ortaklaşması Cumhur ittifakına +1 vekil kazandırıyor. Millet ittifakı iki, Cumhur ittifakı ise sekiz milletvekili elde etmekte.
• SP, DEVA ve GP’nin ortak listede birleşmesi Şanlıurfa’da milletvekili çıkarmaları için yeterli olmamış görünmekte.

Senaryo-3 Senaryo-3, 6’lı masa üyelerinin tek liste seçime katıldığı, Cumhur İttifakının da listede ortaklaştığı ve HDP’nin yalnız seçime katıldığı bir durumu öngörmekte.

• Senaryo-3’te altı parti tek listede seçime katılıyor ancak sonuç yine değişmiyor. İktidar bloğu sekiz, muhalefet altı milletvekili elde etmekte.
• SP, GP ve DEVA oyları Millet ittifakı listesinden seçime katılmaları durumunda Millet ittifakına fazladan milletvekili kazandırmaya yetmiyor.

HDP Şanlıurfa’da 2018 seçimleriyle hemen hemen aynı oy oranında ancak CHP’ye bir miktar oy kaybediyor Kürt seçmende.

ŞANLIURFA’DA DEĞİŞİMİN YÖNÜ  

1. Şanlıurfa’da AK Parti’nin üstünlüğü var ancak 2022 itibariyle %43,5 oy oranında görülmekte. AK Parti’nin kaybettiği oyların bir kısmı Zafer Partisi’ne diğerleri ise yeni kurulan diğer partilere yönleniyor.
2. MHP, 2018’de aldığı oyların %40’ını kaybediyor görünmekte. Oylarındaki azalma nedeniyle milletvekili çıkarabilmesi oldukça zor görünüyor Şanlıurfa’da.
3. HDP, 2018 seçimleriyle hemen hemen aynı oy oranında ancak CHP’ye bir miktar oy kaybediyor Kürt seçmende.
4. CHP, oy oranını artırıyor Şanlıurfa’da ve bu artışın bir trend haline gelmiş olması en önemli detay. Önümüzdeki seçimlerde bir milletvekili alması büyük bir ihtimal CHP’nin.