Doğal geri dönüşüm süreçleri ile Dünya’nın tatlı su kaynağı nispeten sabit kalsa da (ki azaldığını biliyoruz), sürekli artan insan nüfusu talebi artırmış durumda ve su kıtlığı artık gerçek bir sorun...
22 Mart “Dünya Su Günü”, yani hayati öneme sahip, tatsız, kokusuz, renksiz ve insan yaşamı için oksijenden sonra gelen en önemli kaynağın günü...
Birleşmiş Milletler (UN) Genel Kurulu, su tasarrufunun önemi konusunda toplumsal farkındalığı artırmak için 22 Mart gününü 1993 yılında ilk kez
dünya su günü olarak kutlamaya başladı ve artık her sene için belirlenmiş farklı bir tema çerçevesinde kutlanmaya devam etmektedir. Örneğin 2021 yılının teması, su tasarrufunun önemini ve suyun ekonomik değerini vurgulayan “Suya Değer Vermek” ve 2022 yılının teması “Yeraltı Suyu-Görünmeyeni Görünür Kılmak” idi. 2023 yılı Dünya Su Günü teması ise, “
Ortaklıklar ve İş birliği Yoluyla Değişimi Hızlandırmak” olarak belirlenmiştir.
Biliyor muydunuz?
- 2010'ların başından ortalarına kadar, Dünya’da 1,9 milyar insan su kıtlığı olan bölgelerde yaşıyordu. 2050'de bu sayı 2,7 ila 3,2 milyar kişiye çıkacak (Birleşmiş Milletler, 2020).
- 3,6 milyar insan yılda en az bir ay suya yetersiz erişimle karşı karşıya. (Dünya Meteroloji Örgütü- WMO, 2021).
- Her gün 700 çocuk, güvenli olmayan su, sanitasyon ve hijyenle bağlantılı hastalıklardan ölüyor (Dünya Sağlık Örgütü-DSÖ/UNICEF, 2021).
- Bugün, dünya çapında 4 kişiden 1'i güvenli bir şekilde yönetilen içme suyundan yoksun (Dünya Sağlık Örgüt-DSÖ/UNICEF, 2021).
İçme suyu olmadan insan türünün sağlığı ve devamlılığı hayal bile edilemez. Doğal geri dönüşüm süreçleri ile Dünya’nın tatlı su kaynağı nispeten sabit kalsa da (ki azaldığını biliyoruz), sürekli artan insan nüfusu talebi artırmış durumda ve su kıtlığı artık gerçek bir sorun... Üstelik hayat sadece insanları değil, aynı zamanda hayvanları ve tüm bitkileri de içerir. Dolayısıyla suyu şu anda akıllıca kullanmazsak gelecekte bize çok daha pahâlıya mal olacak.
Yeterli su tüketimi beynin daha verimli çalışmasını ve yorgunluk hissinin azalmasını sağlayarak sağlıklı bir ruh hâli oluşturur. Yetersiz su içildiğinde hâlsizlik, sinirlilik, gibi belirtiler ortaya çıkar.
GELELİM SUYUN SAĞLIĞIMIZ İÇİN ÖNEMİNE
İran asıllı Dr. Fereydoon Batmanghelidj “
Su” isimli kitabında “
Hasta değil, susuzsunuz!” derken çok da güzel özetliyor aslında suyun sağlık için önemini...
- Yeterli su tüketimi beynin daha verimli çalışmasını ve yorgunluk hissinin azalmasını sağlayarak sağlıklı bir ruh hâli oluşturur. Yetersiz su içildiğinde hâlsizlik, sinirlilik, gibi belirtiler ortaya çıkar. Daha ileri su kayıplarında şuur kaybına ve vücut suyunun beşte birinin kaybedilmesi ise hayati risk oluşmasına sebep olabilir.
- Susuzluk, odaklanma güçlüğü, dikkat eksikliği ve bilişsel işlevin azalmasına yol açabilir. Nishi ve arkadaşları tarafından 2023 yılında yapılan bir meta analizde, susuzluk durumunda, erkek yetişkin bireylerin genel bilişsel işlevlerinde anlamlı bir azalma olduğu gösterilmiştir.
- Böbreklerin, atık ürünleri kandan filtrelemek için suya ihtiyacı vardır. Yeterli su tüketimi böbrek taşı oluşum riski azalır.
- Susuzluk, yüksek tansiyon, migren, tip 2 diyabet ve böbrek taşları gibi kronik sorunlara yol açabilir. Yeterli su tüketimi ise, soğuk algınlığı, idrar yolu enfeksiyonları ve mesane kanseri riskini düşürür.
- Susuzluk cildin kurumasına, kırışmasına ve matlaşmasına, eklemlerin ise kurumasına ve iltihaplanmasına neden olabilir.
- Su tüketiminin azalması kabızlığa ve diğer sindirim sorunlarına neden olabilir.
- Yeterli su tüketimi sağlıklı kilo ağırlığının korunmasına yardımcı olur ve zayıflama diyetlerinde metabolizmayı çalıştırmanın yanında, tokluk hissi vermede işe yarar.
BİR GÜNLÜK SU İHTİYACIMIZ NE KADAR?
Kişinin su ihtiyacı, yaşı, fiziksel aktivite düzeyi ve sağlığı dahil olmak üzere bir dizi faktöre bağlıdır ve kilosuyla doğru orantılıdır. Sağlıklı ve ideal kilosunda bir kadının günde 10 bardak, erkeğin ise 14 bardak su içmesi yeterlidir. Kilo fazlası olan kişilerin bu miktardan daha fazlasını tüketmeleri gerekmektedir.
Bir diğer nokta ise su içmek için susamayı beklememeliyiz. Her gün içtiğimiz suyun yeterli olup olmadığını idrarımızın renginden anlayabiliriz. İdrarımızın rengi açık renkte ve kokusuz ise o gün için yeterli su tüketmişizdir.
HANGİ SUYU İÇELİM?
İçme suları kokusuz, renksiz, berrak ve içimi hoş olmalıdır. Sudaki bulanıklık suyun kirli olduğunun göstergesidir ve içilmemelidir.
ŞEBEKE SUYU MU? DAMACANA SU MU?
Damacana ve pet şişelerin hammaddesinde bulunan forgen adlı kimyasalın suya karıştığı taktirde zararlı olabileceğini biliyoruz. Dolayısıyla damacana su kullananlar, evlerine aldıkları damacananın yıpranmamış olmasına dikkat etmelidirler. Pet şişeler ise yine aynı şekilde açıldıktan sonra hemen tüketilmelidir. Dolayısıyla suyu cam şişe ve kaplarda saklamak en sağlıklı yöntem olacaktır.
Şebeke suyu ise, suyu zararlı organizmalardan arındırmak için klorlanmaktadır. Fakat klorun fazlası da vücudumuz için zararlıdır. Bu nedenle şebeke suyu kullanan bireylerin suyu yaklaşık 1 saat kadar dinlendirdikten sonra tüketmeleri fazla klor alımlarını engelleyecektir.
Aktif karbon, ultraviyole ve ters osmoz gibi filtreleme sistemlerinden birinin evlerimizde kullanılması ile arıtılmış suyun tüketimi ise kontrolün elinizde olduğu iyi seçimlerden biridir.
Suyun temizliğinden emin olunamayan durumlarda ise yaklaşık 5 dakika kaynatılıp soğutulduktan sonra tüketimi son derece önemlidir.
Sonuç Olarak;
22 Mart 2023 Dünya Su Günü suyun tüm canlılar için hayati önemi konusunda farkındalığı artırmak amacıyla, bu sene de tüm dünyada kutlanacak. Dünya su günü ve su israfını önleme ile ilgili konularda daha fazla bilgi almak isterseniz www.worldwaterday.org adresini ziyaret etmenizi öneririm.
Suyumuzu israf etmeme konusunda yüksek farkındalıklı bir yıl geçirmemiz ve değişimin kendisi olmamız temennisiyle...
---
Kaynaklar
- https://www.worldwaterday.org
- Armstrong LE, Johnson EC. Water Intake, Water Balance, and the Elusive Daily Water Requirement. Nutrients. 2018 Dec 5;10(12):1928. doi: 10.3390/nu10121928.
- Nishi SK et al, Water intake, hydration status and 2-year changes in cognitive performance: a prospective cohort study. BMC Med. 2023 Mar 8;21(1):82.