Kredi kartları iki tarafı keskin bıçağa benzer. Doğru kullanırsanız işinizi görür faydalıdır, yanlış kullanırsanız zarar görürsünüz, başınıza bela açar. Sonrasında da kimseyi suçlayamazsınız, çünkü kartların nasıl kullanılacağı konusunda özgürlük bireylerdedir.
Faiz Kararının Gerçek Kişilere Yansıması
Bu haftanın konusuna ilişkin görüşlerimi paylaşmadan önce haftanın önemine atfen birkaç cümle yazmayı görev bildim. Bu yıl çok özel bir yıl, Cumhuriyet’in 100. Yılını kutluyoruz. Birçok yeni marş var. Ben bunlardan birisinden birkaç cümle ile bu haftaki yazıma başlamak istiyorum.
Parla hilal ve yıldızım. Parla beyaz ve kırmızım.
Türk’ün yolu Cumhuriyet. Parla 100 yaşındasın
Geçtiğimiz hafta TCMB para politikasında uyguladığı faiz oranlarını değerlendirdi. Bu karar birçok kesimi yakından ilgilendiriyor. Biz bu hafta bireyleri en çok ilgilendiren kısmına yakından bakıyoruz.
Günlük yaşantımızın her aşamasında kullandığımız kredi kartları birçok açıdan hayatımızı kolaylaştırmakta. Örneğin; nakit taşımaktan kurtarır, henüz elimize geçmeyen bir parayı harcama olanağı verir, miktar olarak tek seferde ödeme yapıp alamayacaklarımızın taksitlenmesini sağlayarak alımını kolaylaştırır vb.
Tabii şunu bilmek gerekir. Kredi kartları iki tarafı keskin bıçağa benzer. Doğru kullanırsanız işinizi görür faydalıdır, yanlış kullanırsanız zarar görürsünüz, başınıza bela açar. Sonrasında da kimseyi suçlayamazsınız, çünkü kartların nasıl kullanılacağı konusunda özgürlük bireylerdedir. Kullanıma ilişkin temel kurallar ise başta TCMB olmak üzere ilgili otoriteler tarafından belirlenir. Kredi kartı temel olarak nakit taşımayı azaltmak, işlemleri kayıt altına almak, mal ve hizmet alımlarının kısa süreli finansmanını sağlamak vb. konularda çözüm ortağıdır. Ancak yeterli gelirinizin olmadığı durumlarda, gelirinizden fazla harcamayı yapmada kredi kartını kullanır ve bunu uzun vadeli finansman aracı gibi düşünürseniz bu durumda bilinçli ya da fark etmeden genellikle bir sarmala girmeniz kaçınılmazdır. Kredi kartı ile yapılan harcamaların taksitlendirilmesi ya da vadesinde ödenmemesi gibi durumlarda uygulanacak maksimum faiz oranlarını TCMB belirlemektedir.
Aşağıdaki grafikte TCMB tarafından belirlenmiş hem TL hem de YP cinsinden kredi kartı faiz oranları ile buna esas olan referans faiz oranının son 3 yıllık seyri görülmektedir.
Haziran 2023’de göreve gelen Hazine ve Maliye Bakanı’ndan sonra Haziran ayı sonunda TCMB kredi kartı, kredili mevduat hesabı vb. işlemlerde uygulanacak faiz oranlarına baz teşkil eden referans faizi oranını %0,81’den %1,36’ya çıkardı. Buna bağlı olarak kredi kartı ve KMH faiz oranları da arttı. Nitekim grafikte bu gelişme çok net görünmektedir.
Gelelim son duruma. Aşağıdaki tabloda güncellenen oranlar yer almaktadır. Bu oranlar AYLIK’tır. İlgili ayda yapılmayan ödemelerde faizlendirme her ay sonu kapitalize edilerek (ödenmeyen faizin anaparaya ilave edilmesi ve yeni elde edilen toplam tutar üzerinden faiz hesaplanması) gerçekleştirilmektedir.
|
TCMB Referans Faiz Oranı % |
TL Kredi Kartı Azami Faiz Oranı % |
TL Kredi Kartı Azami Gecikme Faiz Oranı % |
TL Nakit, Kredili Mevduat Hesabı Azami Faiz Oranı % |
Nakit, KMH TL Azami Gecikme Faiz Oranı % |
YP Kredi Kartı Azami Faiz Oranı % |
YP Kredi Kartı Azami Gecikme Faiz Oranı % |
| 1.11.2023 |
3,11 |
3,66 |
3,96 |
4,42 |
4,72 |
2,93 |
3,23 |
Dolayısı ile örneğin kredi kartlarındaki % 3,66 aylık faizin yıllık basit faizi %43,92, nakit çekim ya da KMH’larda ise aylık % 4,42 olarak ifade edilen faiz oranı yıllık olarak basit % 53,4 olmakta. Gecikme durumundaki hesaplamaya göre bileşik ne olur? Onu da size bırakıyorum. Bir diğer husus, YP cinsinden faiz oranlarının hem yüksekliği, hem de çoğumuzun gelirinin TL olması nedeni ile buradaki kur artış etkisinin de bir diğer maliyet unsuru olduğudur.
Kredi kartı ile bizlere tanınan limiti maliyetsiz para, bazen de geri ödenmeyecek tutar gibi görenlerin borç sarmalına girip sonrasında da içinden çıkılmayacak durumlara düşmesi kaçınılmazdır.
Kredi kartları bir üründür. Nasıl ki bankaya paramızı mevduat olarak yatırdığımızda vade sonunda faiz ve anaparayı almak bizim hakkımızdır, kredi kartında da bize tanınan harcama olanağına ilişkin tutar aslında bankanın bize verdiği kısa süreli bir borç ve hayatı kolaylaştıran bir ödünçtür, vade sonunda ödenmesi gerekir. Yoksa?
Yoksasını yukarıda yazdım. Önümüzdeki dönemde kredi kartı, nakit çekim ve KMH ürünleri için daha hassas olmakta, bilinçli ve planlı hareket etmekte yarar var.