Kazanırken kaybedilen belediyeler

Millet İttifakının genel seçimlerde Cumhur ittifakının çok üzerinde oy aldığı 43 ilçede belediyeleri diğer muhalefet partilerine ve Cumhur ittifakına kaybetmiş olması yerel olarak tabanlarını ve örgütlerini sükût-u hayale uğratmış olsa gerek.

Loading...

31 Mart yerel seçimlerinde Millet ittifakı İstanbul, Ankara, Mersin, Adana, Antalya gibi önemli belediyeleri Cumhur ittifakından alırken 2018 genel seçimlerinde Cumhur ittifakından fazla oy aldığı 43 ilçede belediyelerin ezici çoğunluğunu Cumhur ittifakına, 3 tanesini ise diğer partilere kaybetti. Millet ittifakının kaybettiği belediyelerin çoğunluğu Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinde bulunuyor. Millet ittifakı 43 ilçedeki seçimleri kazanabilmiş olsaydı bugün 2,2 milyon nüfusun yaşadığı bölgeyi daha yönetiyor olacaklardı. Aşağıdaki tabloda 2019 yerel seçimlerinde Millet ittifakının bir önceki genel seçimlerde birinci olmasına rağmen kaybettiği belediyeler sıralanmıştır. Millet ittifakının kaybettiği belediyelerde üç farklı aday yapısı öne çıkmaktadır.

1. Millet ittifakı (Ortak Aday)+Cumhur İttifakı (Ortak Aday)+ HDP+Diğerleri
2. Millet ittifakı (Farklı Adaylar)+Cumhur ittifakı (Ortak Aday)+Güçlü diğer parti+Diğerleri
3. Millet ittifakı (Ortak Aday)+Cumhur İttifakı (Ortak Aday)+Diğerleri

Bazı seçim bölgelerinde Millet ittifakının ortak adayda uzlaşamaması seçimin kaybına neden olurken bazı noktalarda HDP’nin Millet ittifakını desteklemek yerine kendi adayıyla seçime katılması birkaç ilçede ise yerel olarak güçlü şahısların diğer partilerden aday olması Millet ittifakının seçim kaybetmesinde önemli rol oynamıştır. Trakya ve Kıyı Ege gibi geleneksel olarak CHP’nin güçlü olduğu bölgelerde ise belediyelerin başarı seviyesinin düşük olması seçimlerde Millet ittifakı için dezavantaj olarak ortaya çıkmış görünmektedir.

HDP’nin Millet ittifakını desteklemek yerine kendi adayıyla seçime katılması birkaç ilçede ise yerel olarak güçlü şahısların diğer partilerden aday olması Millet ittifakının seçim kaybetmesinde önemli rol oynamıştır.

2019 yerel seçimlerinde Millet ittifakının kazanması muhtemel olan belediyelerin 2014 seçimlerindeki sonuçlarına bakıldığında ise 21 ilçede CHP, 15 ilçede AK Parti, 7 ilçede ise MHP’li adaylar seçimi kazanmıştır. İttifakların adaylar üzerinde ortaklaşma stratejisine göre dört ayrı örnek üzerinden analizler gerçekleştirmek meseleye açıklık getirecektir. Örnek-1: KEŞAN 2019 Yerel Seçimleri Keşan Belediye Başkanlığı Sonuçları

• 2018 milletvekilliği genel seçimlerinde CHP+İyi Parti’nin Keşan’da %61 oyu bulunurken 2019 yerel seçimlerinde iki partinin ittifakı sonucunda aday olan Şenol Yalı %49,2 oy alabiliyor. Millet İttifakı Keşan’da 2018 genel seçimlerine göre %11 oy kaybetmiştir.
• Keşan’da seçimin kaderini belirleyen parti olarak HDP görünüyor. Seçimde %0,5 civarında oy alan HDP’nin aday çıkarmaması ve CHP adayını desteklemesi durumunda Millet ittifakının kazanması muhtemelmiş gibi duruyor. Birçok büyükşehirde ve onların ilçelerinde CHP adaylarının HDP seçmeni tarafından desteklenerek belediye başkanı seçilmelerine katkı sunarken Keşan’da tam tersi bir durumun ortaya çıkmış. HDP oylarının CHP’li adaya yönlendirilememesinin dışında ise birçok Millet ittifakı seçmeninin de CHP adayına oy vermediği rakamlardan anlaşılmaktadır.

Örnek-2: SİLİFKE 2019 Yerel Seçimleri Silifke Belediye Başkanlığı Sonuçları  

• 2018 genel seçimlerinde CHP+İyi Parti Silifke’de %54 civarında oy oranı elde etmişti. 2019 yerel seçimlerinde ise iki partinin belediye başkanlığında aldığı toplam oy oranı %53 oluyor.
• İyi Parti ve CHP’nin seçime farklı adaylarla katılması ve Cumhur ittifakının MHP çatısı altında ortak adayla seçime katılması Cumhur ittifakının 2018 genel seçimlerinde Millet ittifakından daha az oy almasına rağmen belediye başkanlığını kazanmasının önünü açmış görünmektedir.

Örnek-3: KEMER 2019 Yerel Seçimleri Antalya/Kemer Belediye Başkanlığı Sonuçları

Keşan’da seçimin kaderini belirleyen parti olarak HDP görünüyor. Seçimde %0,5 civarında oy alan HDP’nin aday çıkarmaması ve CHP adayını desteklemesi durumunda Millet ittifakının kazanması muhtemelmiş gibi duruyor.

• 2018 genel seçimlerinde Millet ittifakı ilçede %48 oy oranına sahipken Cumhur ittifakının %43 oyu bulunmaktaydı.
• 2019 genel seçimlerinde ise hem Millet ittifakı hem de Cumhur ittifakı ilçede ortak aday üzerinde anlaştılar ve karşılıklı aday çıkardılar. DSP’den ise Göynük beldesi eski belediye başkanı Necati Topaloğlu aday oldu.
• Seçim sonucunda DSP adayı yaklaşık %40 oy alarak seçimi kazandı. CHP adayı %34, MHP adayı ise %24 oy oranına ulaştı. Mahalle bazlı analiz yapıldığında Millet ittifakı adayının HDP oylarını almasına rağmen DSP’ye kaybettiği oyların, seçimi kaybetmesinin en temel nedeni olduğu görünmektedir.

KAZANILAMAYAN 43 BELEDİYE Tespit edilen 43 ilçeden birçoğu Batı Anadolu’da bulunuyor ve bu ilçelerin nüfusu 5000 ile 200.000 arasında değişmekte.  AK Parti iktidarının özellikle ikinci yarısında muhalefet partileri için belediyeler çok önemli bir pozisyona geldi. Anadolu’nun birçok noktasında da gerek belde gerekse ilçe belediyeleri parti örgütlerini dinamik tutmak ve motive etmek için partilerin önemli bir argümanı oluyor. Millet İttifakının genel seçimlerde Cumhur ittifakının çok üzerinde oy aldığı 43 ilçede belediyeleri diğer muhalefet partilerine ve Cumhur ittifakına kaybetmiş olması yerel olarak tabanlarını ve örgütlerini sükût-u hayale uğratmış olsa gerek. Muhakkak ki belediyelerin diğer partiler tarafından yönetiliyor olması Millet ittifakı için o ilçelerde dezavantaja dönüşecek, aynı zamanda Cumhur ittifakı partilerine de propaganda alanı yaratacaktır. 2019 yerel seçimleri büyükşehir belediyeleri açısından Millet ittifakı için zaferle tamamlanmış olsa da kaybedilen belediyeler üzerine analizler yapılmalıdır.