Reuters, Hamas'ın yeni lideri olması beklenen Halid Meşal'in kim olduğunu derledi. PolitikYol, Reuters'ın haberini okurları için çevirdi.
Maşal, 1997'de Ürdün'ün başkenti Amman'da İsrail ajanlarının kendisine zehir enjekte etmesiyle dünya çapında tanındı.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun emriyle Hamas'ın üst düzey figürüne yapılan saldırı, Ürdün'ün o zamanki Kralı Hüseyin'i o kadar öfkelendirdi ki olası katilleri asmaktan ve panzehir teslim edilmediği takdirde Ürdün'ün İsrail ile olan barış anlaşmasını iptal edeceğini söyledi.
İsrail de bunu yaptı, hatta Hamas'ın kurucularından Şeyh Ahmed Yasin'i de serbest bırakmayı kabul etti ancak yedi yıl sonra onu Gazze'de öldürdü.
Eski lider
68 yaşındaki Meşal, 1996'da Hamas'ın siyasi büro başkanı oldu.
O dönem sürgünde olan Meşal, dünyanın dört bir yanındaki yabancı hükümetlerle yapılan toplantılarda Hamas'ı temsil etti.
Meşal, bu görevi 2017'ye kadar sürdürdü.
Esad'a karşı çıkan isyana destek oldu
Meşal'in İran ile ilişkileri, 2011'de Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad'a karşı Sünni Müslümanların önderliğindeki isyana verdiği geçmişteki destek nedeniyle gerginleşti.
İsrail, Batı Şeria ve Gazze'nin işgaline karşı ilk Filistin ayaklanması sırasında 1987'de kurulan grupla birlikte birçok Hamas liderini ve görevlisini öldürdü veya öldürmeye çalıştı.
Meşal, 1990'ların sonlarından beri Hamas'ın tepesindeki merkezi bir figürdü ancak İsrail'in Gazze Şeridi'nde bulunan diğer önemli Hamas figürlerini öldürmeyi planladığı sırada çoğunlukla sürgünün göreceli güvenliğinde çalıştı.
2004'te İsrail'in çok sayıda üst düzey Hamas yetkilisini öldürmesinden sonra Meşal, Hamas'ın genel liderliğini üstlendi.
İsrail'e karşı duruşu
Meşal, İsrail ile kalıcı bir barış anlaşması fikrini reddediyor ancak 1990'larda ve 2000'lerde İsrail'e intihar bombacıları gönderen Hamas'ın, uzun vadeli bir ateşkes karşılığında Batı Şeria, Gazze Şeridi ve Doğu Kudüs'te geçici bir çözüm olarak bir Filistin devleti kabul edebileceğini söylüyor.
Meşal, 7 Ekim'deki Hamas saldırısının Filistin davasını dünya gündeminin merkezine geri döndürdüğünü söyledi.
Arapları ve Müslümanları İsrail'e karşı mücadeleye katılmaya çağırdı ve İsrail ve Hamas'ı savaş sonrası yönetimden dışlamak isteyen ABD'ye meydan okuyarak, mevcut savaş sona erdikten sonra Gazze'yi kimin yöneteceğine yalnızca Filistinlilerin karar vereceğini söyledi.
Reuters'ın aktardığına göre Meşal, İsrail'e misilleme sözü verdi.
15 yaşında Müslüman Kardeşlere katıldı
Meşal hayatının çoğunu Filistin toprakları dışında geçirdi. Batı Şeria'nın Ramallah şehrinin yakınlarındaki Silvad'da doğan Meşal, çocukken ailesiyle birlikte Filistin yanlısı duyguların merkezi olan Körfez Arap devleti Kuveyt'e taşındı.
15 yaşındayken Ortadoğu'nun en eski İslamcı grubu olan Müslüman Kardeşler'e katıldı. Kardeşler, 1980'lerin sonlarında İsrail işgaline karşı ilk Filistin ayaklanması sırasında Hamas'ın oluşumunda etkili oldu.
Meşal, Hamas için yurtdışından lobi yapmaya başlamadan önce bir okul öğretmeni oldu.
Ürdün'de uluslararası fon toplama işinden sorumluydu ve suikasttan kıl payı kurtuldu.
Netanyahu'nun 'tesadüfi' rolü
Netanyahu, 1997'de 16 kişinin ölümüne yol açan ve Hamas'ın üzerine yıkılan Kudüs pazarı bombalamasının intikamını almak için Mossad ajanlarına onu öldürmelerini emrettiğinde, Meşal'in militan kimliğinin oluşturulmasında tesadüfi ama önemli bir rol oynadı.
Suikastçılar, Meşal'e sokakta zehir enjekte edilmesinin ardından Ürdün polisi tarafından yakalandı. O zamanlar başbakan olarak ilk döneminde olan Netanyahu, zehrin panzehirini teslim etmek zorunda kaldı ve bu olay Meşal'i Filistin direnişinin bir kahramanı haline getirdi.
Ürdün sonunda Hamas'ın Amman'daki bürosunu kapattı ve Meşal'i Körfez ülkesi Katar'a sınır dışı etti. 2001'de Suriye'ye taşındı.
Meşal, 2004'te Şam'da sürgünde olduğu dönemden Ocak 2012'ye kadar, kendisine karşı ayaklanan Sünnilere yönelik Başkan Esad'ın sert baskısı nedeniyle Suriye başkentini terk edene kadar, Sünni Müslüman bir hareket olan Hamas'ı yönetti. Meşal şimdi zamanını Doha ve Kahire arasında geçiriyor.
Liderlikten istifası
Meşal, Aralık 2012'de Gazze Şeridi'ne ilk ziyaretini gerçekleştirdi ve Hamas'ın 25'inci yıl dönümü mitinginde ana konuşmayı yaptı. 11 yaşında Batı Şeria'dan ayrıldığından beri Filistin topraklarını ziyaret etmemişti.
Yurt dışındayken Hamas, İsrail ile barış görüşmelerine açık olan laik rakibi Batı destekli Filistin Yönetimi karşısında, 2007'deki kısa bir iç savaşta Gazze'nin kontrolünü alarak kendini kanıtladı.
Meşal ile Gazze merkezli Hamas liderliği arasındaki sürtüşme, Filistin Yönetimi'nin başında bulunan Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile uzlaşmayı teşvik etme girişimleri nedeniyle su yüzüne çıktı.
Meşal daha sonra bu tür gerginlikler nedeniyle liderlikten istifa etmek istediğini duyurdu.
Meşal, 2021'de Filistin diasporasındaki Hamas ofisinin başına seçildi.
