Görünen, seçime kadar ülke finansal risklerimiz artmaya, para politikamız eskimiş pijama lastiğine dönmeye devam edecek. 180 milyar dolar kısa vadeli dış borç, 100 milyar dolar dış ticaret açığı. Rahmetli Demirel’in “70 sente muhtaçtık” sözü bile pembe kalacak.
Loading...
Major Ülke Faiz Artışları: ABD, AB, İngiltere başta merkez bankaları faiz artırmaya devam etti. FED, 50 baz puan daha artırarak. %4,50 seviyesine çekti. Uzun zamandır ben FED faiz zirvesinin %4,25 civarı olacağını tahmin ediyordum. Yani %4 ile %4,50 arası. Benim beklentime göre hedefine ulaştı. Şubat 2023 başındaki toplantısında artık faiz artışını pas geçmesi gerek. Genel kanı 25 baz puan daha artış geleceği yönünde. FED, 50 baz puan faiz artışı piyasaların beklentisiydi. Ardından Powell’ın şahin konuşması ise piyasaları dalgalandırdı.
Sürekli yazıyorum dikkat ederseniz. Bu konuşmalar ve veriler ile dalgalanmaları sık sık yaşayacağız. ECB de faizi beklentiler paralelinde 50 baz puan artırıp %2,50 seviyesine yükselti. AB enflasyonun çift hanelerde kalmaya devam etmesi FED dursa bile ECB’nin bir süre daha faiz artışına devam edebileceğini gösteriyor.
Türkiye Döviz Mevduatları: Bankalar nezdindeki döviz mevduatlarındaki erime 9 Aralık haftası da devam etti. 15 eylül tarihinden itibaren 12 milyar dolara yakın azalış söz konusu. Bu süre zarfında Euro/USD paritesinin 1.00 dan 1,06 ya, altının ons fiyatının 1640 dolardan 1800 dolara geldiğine dikkat edersek erimenin aslında daha yüksek olduğunu anlayabiliriz. Hiç azalış olmasaydı, 100 bin dolarlık Euro 106 bin dolara, 100 bin dolarlık altın 109 bin dolara çıkardı mesela. Bu döviz mevduatındaki TL ye dönüşe rağmen USD/TL ilgili dönemde 18,25 seviyesinden 18,65 seviyesine yükseldi. Aylardır “dövizdeki sorun vatandaşın döviz tutması değil” dedik ama anlatamadık.
TCMB brüt rezervi, 129 milyar dolara çıktı. Bir önceki haftaya göre 3,7 milyar dolar, 15 Eylül’e göre 14 milyar dolar arttı. Son sekiz yılın en yüksek rezervi gibi görünüyor. 2021 Kasım ayında 28,5 milyar dolara kadar çıkmıştı. Ancak bence geçen seneki artış daha yüksekti. Çünkü yukarıda anlattığım gibi Euro ve Altındaki artış rezervlerde de artışın gerçek artışın üstünde olmasına yol açtı. Oysa 2021 Kasım ayında altın sabit kalsa bile Euro/USD paritesi 1,16’dan 1,12 ye gevşemişti.
Krediler: Kredi kullanımdaki hafif yukarı eğilim devam ediyor. 9 Aralık haftası 62 milyar TL oldu. Aralık hafta ortalaması 60 milyar TL. Haftalık Eylül ortalaması 40 milyar TL, Ekim ortalaması 46 milyar TL, Kasım ortalaması 51 milyar TL gerçekleşmişti.
Türkiye Cari Açık: Ekim ayı cari açık rakamı beklentilerin altında kaldı. Ocak- Ekim cari açığı 38 milyar dolar. Açığın düşük çıkmasındaki en büyük etken tabi ki 21 milyar dolarlık nerden geldiği belli olmayan para. Bu para nereden geldiği belli olmadığı gibi sonrasında da nereye gittiği belli olmadan kaybolabiliyor.
Türkiye İşsizlik Oranı: Ekim ayı verilerine göre işsizlik oranı %10,2 , geniş işsizlik ise %20,3 olmuş. Eylül ayında hafif gerileyen işsizlik Ekim ayı ile birlikte durmuş gözüküyor. Ekim ayındaki yazılarımda belirtmiştim. Mart – Mayıs 2023 arasında işsizlik oranlarının artacağını düşünüyorum.
Seçime giderken: Sürekli sağda solda doğalgaz, petrol bulunma haberlerini bir yana bırakırsak, Türkiye’nin seçime kadar zaten felaket olan bilançosunun iyice çığrından çıkacağı aşikâr. Biz faiz indirmeyi sonlandırsak da, Dünya’nın faiz artışı devam edecek gibi duruyor. Faizlerini sabitlemeleri bile 2023 yılının ikinci çeyreğinde görülecek gibi. İşin komik tarafı dünya enflasyonu düşürmek için faiz artışına gidiyor. Biz durduk yerde faiz indirerek enflasyonu patlattık. Ya Allah aşkına, Allah’ın adını veriyorum bak, oturup bir düşünmez misin? “Faiz %19’du, enflasyon %19’du. %25 ile çok rahat kredi bulabiliyordum. Şimdi faiz %9 enflasyon %90, ben %25 ile kredi bulamıyorum.”
Cari açığın düşük çıkmasındaki en büyük etken tabi ki 21 milyar dolarlık nerden geldiği belli olmayan para. Bu para nereden geldiği belli olmadığı gibi sonrasında da nereye gittiği belli olmadan kaybolabiliyor.
Görünen, seçime kadar ülke finansal risklerimiz artmaya, para politikamız eskimiş pijama lastiğine dönmeye devam edecek. 180 milyar dolar kısa vadeli dış borç, 100 milyar dolar dış ticaret açığı. Rahmetli Demirel’in “70 sente muhtaçtık” sözü bile pembe kalacak. Yeni iktidar 50 milyar dolar eksi ile ülkenin kasasını devir alacak.
PİYASA
BİST100: Yabancılar 2 Aralık haftası yaptıkları 340 milyon dolar hisse alışlarının neredeyse tamamını 9 Aralık haftası geri satmışlar. 15 Eylül’den bu yana 600 milyon dolar hisse, 300 milyon dolar DİBS, toplamda 900 milyon dolar çıkmışlar.
Geçen hafta borsada güç kaybı gözlense de dönüş işareti yok. “Ne gücü var ki” diyebilirsiniz. Olan gücünde diyelim. Bu hafta direnç 5500 puanda, destekleri 5100 ve 4750 puanda.
ALTIN/ONS: Sürekli aynı şeyi söylüyorum, sıkıldınız ama tekrarlayacağım. Major merkez bankalarının faiz artırma olasılıkları devam ettikçe altında uçuk yükselişler baklemeyin. Teknik olarak yorulduğunu, bir düzeltme gelebileceğini tahmin ediyorum. Bu gevşeme de abartılı olmaz. 1730 dolar civarında sonlanır. Altında düşme eğilimi sonlandı. Sürekli çok önemli destek dediğim 1610 doları görüp döndü.
Bir kez daha dener mi sanmıyorum. Bence uzun süreli bir yataya girecek ve bu yatay bandın altı 1700 dolar civarı, üstü ise bu ay göreceği tepe olacak. Bu ay gördüğü tepe şimdilik 1825 dolar. Ama daha ayın bitmesine 15 gün var. 1790 doların altına inmediği müddetçe bu ay 1840, 1870 dolara gitme olasılığı var.1790 doların altında haftalık kapanış yaparsa 1825 dolar büyük olasılık bandın tavanı olacaktır.
DOLAR/TÜRK LİRASI: “Dolar 18,35 lira altında iki, üç hafta kalmadığı müddetçe yukarı zıplama tehlikesi taşıyor” demeye devam edeceğim. Aslında yorum yapmaya gerek de yok. Dövizi serbest bıraksalar Dolar/TL büyük olasılık şimdiye kadar çoktan 20 lirayı görmüş, son üç haftada gevşeyerek bugün ki seviyesine geri dönmüş olacaktı. Üstelik böyle def gibi gerilmeyecekti. Doların sakin olduğu son üç haftada bile doları TL karşısında germeye devam ettiler. Bu hafta destek 18,42 ve direnç haftalardır olduğu gibi 18,75. Merkezin ısrarla döviz toplaması ilerde bir gün baskın satış yaparak dövizi düşürme planı olabilir diye düşündürüyor beni.
AVRO/DOLAR: 1,0470 seviyesini destek yapmayı becerdi gibi duruyor. 1,08 direnci hedefte diye tahmin etmiştim. 1,0735 seviyesinden döndü. Gevşeme 1,0470 seviyesine kadar olabilir. Eski direncinin destek olup olamayacağını denemek isteyebilir. Yine de bence Euro lehine güçlenme devam edecektir.
Hatta destek dayanamayıp kırılsa parite 1,00 civarına geçici olarak inse bile, bu fikrim değişmeyecektir. Haftaya 1,0610 üstünde başlayabilirse 1,0810 seviyesine kadar çıkıp 1,0610 seviyesini destek yapmaya çalışabilir ama 1,05 civarına kadar gevşeme olasılığı daha yüksek gibi duruyor. Tahminim 1,08 üstüne çıkıp yükselmeye başlaması Mart 2023 ayını bulacaktır.
BRENT PETROL: 76 dolar iki hafta üst üste dayandı. Şimdi 86 ve 89 dolara doğru bir yükseliş olabilir. Daha önce de yazdığım gibi 89 doların üstüne çıkıp bir hafta kalmadığı müddetçe artık 65 dolar hedefte.
DOLAR ENDEKSİ: Çok fazla gevşedi. Daha önce yazdığımız gibi 103,85 puanı gördüyse de üstünde kapadı. 105 puanda bir direnci olsa da 107 puana kadar toparlayabilir gibi duruyor.
GÜMÜŞ/USD: Altına göre daha güçlü duruyor. 22,5 doları aşağı kırmazsa, 26,5 doları görme olasılığı oldukça fazla. Kasım başından bugüne yükselişi altından daha güçlü ve altın yerinde saysa bile gümüş devam ettirecek gibi duruyor.